مهریه مالی است که در ضمن سند ازدواج برای زوجه تعیین می شود. هر خانواده ای با توجه به سبک و سیاقی که دارد مهریه را تعیین می کند. نوع مهریه نیز از خانواده ای به خانواده ی دیگر متغیر است. برخی اعتقاد دارند ملک بهترین نوع مهریه است. برخی نیز معتقدند که سکه بهترین مال به عنوان مهریه است. فرض کنید طرفین در عقد ازدواج مهریه درج نکنند. مثلا الف با ب ازدواج دائم منعقد می کنند. اما فعلا در مورد مهریه به توافق نرسیدند. در نتیجه مهریه در سند ازدواج وجود ندارد. اگر چنین فرضی حادث شود قطعا موضوع مهرالمثل مطرح شود. در ادامه این مقاله به نمونه اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل اشاره می کنیم:
گاهی در عقد نکاح مهریه ذکر نمی شود. یعنی زوج و زوجه در این مورد توافق نمی کنند. یا مبنا بر این امر قرار بگیرد که بعدا مهریه تعیین شود. یا شخص ثالثی مهریه را تعیین کند. بعد از وقوع عقد نکاح نیز نزدیکی میان زوجین قرار می گیرد. حال زوجه تصمیم می گیرد که از زوج جدا شود. اینجاست که زوجه مستحق اجرت المثل است. نخستین گام برای مطالبه اجرت المثل، ارسال اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل است.
فرض کنید الف و ب با هم عقد ازدواج دائم منعقد کردند. اما هنوز بر سر مهریه اظهارنامه توافق نکردند. عقد ازدواج منعقد می شود. سپس نزدیکی نیز میان زوجین منعقد می شود. بعد از مدتی شکاف و اختلاف میان زوجین واقع می شود. زوجه تصمیم می گیرد که از زوج جدا شود. از طرفی می خواهد مهریه خود را مطالبه کند. اما مهریه ای در کار نیست. اکنون باید چه کار کرد؟ زوجه باید در اولین اقدام خود اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل برای زوج ارسال کند و از او بخواهد تا بر اساس میزان مهرالمثل مهریه او تعیین شود. اما اگر اظهارنامه تاثیری نداشت، باید سراغ دادخواست مطالبه مهرالمثل برویم.
کارشناسان دادگستری میزان دقیق مهرالمثل را تعیین می کنند. برای تعیین این نوع مهریه باید وضعیت زوجه، شان خانوادگی، جایگاه اجتماعی زوجه و خانواده، میزان تحصیلات، اگر شغل دارد، شغل او و … ملاک در تعیین مهرالمثل قرار می گیرند.
پس، با این اوصاف باید گفت تعیین مهرالمثل از یک زن به زن دیگر متفاوت است. یعنی ممکن است مهرالمثل تعیینی برای یک زن طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری 10 سکه باشد. این امر در حالی است که مهریه تعیینی برای زن دیگر با توجه به شان خانوادگی و وضعیت و جایگاه اجتماعی او 100 سکه تمام بهار آزادی باشد. بنابراین، مبلغ دقیقی برای تعیین مهرالمثل وجود ندارد.
همانطور که گفتیم کارشناس رسمی دادگستری میزان دقیق مهرالمثل را تعیین می کند. البته کارشناس با در نظر گرفتن فاکتورهایی همچون: جایگاه اجتماعی زن، شغل زن، شان زن و خانواده او مبلغ مهرالمثل را تعیین خواهد نمود.
شما باید قبل از نگارش اظهارنامه و یا دادخواست با وکیل متخصص در امور خانواده مشورت کنید. اظهارنامه سند مهمی است. در واقع یک ابلاغ رسمی از سوی اظهارکننده به مخاطب است که می تواند بعدها علیه مخاطب استفاده شود. بنابراین، نحوه نگارش آن بسیار مهم است. برای اینکه تنظیم اظهارنامه به نفع شما تمام شود، باید با کارشناس، مشاور و یا وکیل متخخصص خانواده مشورت کنید.
1- گاهی ممکن است در سند نکاح ذکر شود که اختیار تعیین مهریه با زوجه است. در این صورت زوجه نمی تواند بیش تر از میزان مهرالمثل برای خود مهریه تعیین کند. مثلا فرض کنید در زمان صحبت های اولیه میان الف و ب که قصد ازدواج دارند تصمیم بر این امر اتخاذ می شود که زوجه مهریه را تعیین کند. در اینجا چون زوجه خودش ذینفع است نمی تواند بیش تر اندازه مهرالمثل تعیین کند.
2- ممکن است اختسار تعیین مهریه به شخص ثالثی واگذار شود. مثلا پدر زوج یا زوجه و یا خود زوج بخواهند مهریه را تعیین کنند. در این صورت محدودیتی برای تعیین مهریه وجود ندارد. هر اندازه که بخواهند (اعم از اینکه بالاتر از مهرالمثل باشد یا نباشد) را می توانند تعیین کنند.
3- زوجین می توانند بدون مراجعه به مراجع قضایی و کارشناس رسمی دادگستری خودشان با یکدیگر توافق کنند و مهریه ای تعیین نمایند.
4- تعیین مهرالمثل مختص عقد ازدواج دائم است نه موقت. چرا که در عقد ازدواج موقت یا صیغه اگر مهریه در سند ازدواج ذکر نشود، عقد ازدواج باطل خواهد بود. اما در مورد نکاح دائم چنین چیزی وجود ندارد. یعنی می شود عقد نکاح دائم منعقد نمود؛ ولی مهریه را درج نکرد. از این رو، باید میان دو عقد نکاح قائل به تفاوت شد.
بنابراین، با توجه به انچه که گفتیم می توان چنین نتیجه گرفت که مهرالمثل زمانی به زوجه تعلق می گیرد که سه المان وجود داشته باشد:
1- مهریه در سند ازدواج ذکر نشده باشد.
2- نزدیکی میان زوجین اتفاق افتاده باشد و یا
3- اختیار تعیین مهریه به زوجه واگذار شده باشد.
در این صورت باید اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل را ارسال نمود.
ارسال اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل زمانی اتفاق می افتد که زوجین در سند ازدواج مهریه را تعیین نمی کنند. هر چند این قضیه بسیار کم اتفاق می افتد. اکثرا خانواده قبل از انعقاد عقد ازدواج بر سر مهریه توافق می کنند و ان را در سند ازدواج درج می کنند. اما این فرض نیز ممکن است مطرح شود که مهریه در سند ازدواج ذکر نشود. در این صورت اگر زوجه قصد طلاق و جدایی و اخذ مهریه خود را دارد باید اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل به زوج ارسال کند. در صورت عدم وصول پاسخ از ناحیه زوج، نوبت به طرح دادخواست مطالبه مهرالمثل می رسد.
در ادامه این مقاله یک نمونه اظهارنامه برای مطالبه مهرالمثل توسط وکلای مجموعه ترنم عدالت نگاشته شده که می توانید آن را دانلود نمایید.
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد.