Empty cart

محصولی در سبدخرید وجود ندارد

شرایط قصاص نفس چیست

قصاص یکی از سخت ترین مجازاتهای در نظر گرفته شده در قانون است. چرا که با اعمال قصاص جان و نفس فرد از بین می رود. اما قصاص در یک تقسیم بندی به دو نوع قصاص نفس و قصاص عضو تقسیم می شود. در این مقاله قصد داریم شرایط قصاص نفس را بررسی کنیم. شرایط قصاص نفس چیست

مجازات چه جرمی قصاص نفس است؟

به موجب ماده 381 قانون مجازات اسلامی مجازات قتل عمدی قصاص است. این ماده چنین مقرر می کند: شرایط قصاص نفس چیست

مجازات قتل عمدی در صورت تقاضای ولی دم و وجود سایر شرایط مقرر در قانون، قصاص و در غیر اینصورت مطابق مواد دیگر این قانون از حیث دیه و تعزیر عمل می گردد.

آیا در قصاص نفس تفاوتی بین زن و مرد در اعمال مجازات وجود دارد؟

برای درک بهتر این موضوع باید دو حالت را از یکدیگر تفکیک نمود: شرایط قصاص نفس چیست

1- مرد قاتلی اقدام به کشتن زنی می کند. در این صورت اگر اولیای زن بخواهند اقدام به قصاص مرد بکنند، به دلیل دوبرابر بودن دیه مرد نسبت به زن باید تفاوت دیه (فاضل دیه) را به خانواده قاتل بدهند.

2- زن قاتل مردی را به قتل می رساند. در این حالت، اولیای دم، به راحتی می توانند قاتل را قصاص کنند. بدون اینکه لازم باشد چیزی پرداخت نمایند.

نکته: اگر مرد غیر مسلمان زن مسلمانی را به قتل برساند. مرد غیر مسلمان قصاص می شود. بدون اینکه نیاز باشد خانواده مقتول (اولیای دم) تفاضل دیه را به خانواده قاتل بدهند. چرا که قاتل و مقتول برابری در دین نداشتند. 

البته، اگر زن مقتول نیز غیر مسلمان باشد بحث تفاضل دیه مطرح می شود.

اگر فردی، چندین نفر (مثلا سه نفر) را به قتل برساند، تکلیف چیست؟ و مجازات اوچگونه اعمال می شود؟

در چنین فرضی، هر یک از اولیای دم حق جداگانه ای دارند. اگر همگی خواهان قصاص باشند، قصاص اعمال می شود. اما اگر برخی متقاضی قصاص و برخی دیگر متقاضی دیه هستند. در این روش، اولیای دم مقتولی که خواهان قصاص هستند باید سهم دیه کسانی که متقاضی دریافت دیه هستند را به آنها بپردازند تا قصاص انجام شود.

همچنین ممکن است، برخی از اولیای دم خواهان قصاص باشند و برخی گذشت نمایند. در این صورت کسانی که خواهان قصاص هستند باید سهم دیه کسانی که می خواهند از قاتل گذشت کنند را به قاتل یا اولیای دم او بدهند.

ماده 350 قانون مجازات اسلامی: شرایط قصاص نفس چیست

در صورت تعدد اولیای دم، حق قصاص برای هر یک از آنان به طور جداگانه ثابت است.

آیا فاضل دیه تغلیظ می شود؟

فاضل دیه یا تفاضل دیه به مبلغی گفته می شود که از سوی اولیای دم مقتول به قاتل پرداخت می شود. اگر قتل در ماه های حرام (ذی القعده، ذی الحجه، رجب و محرم) و یا در حرم مکه اتفاق بیفتد فاضل دیه تغلیظ نمی شود. همچنین اگر چند نفر به قتل رسیده باشند، و اولیای دم یکی از مقتولین بخواهد قصاص کند و دیه سایر اولیای دم را به آنها بپردازد، در این صورت دیه تغلیظ نمی شود.

اما اگر چند نفر یا یک نفر فردی را کشته باشد و این قتل در ماه های حرام اتفاق افتاده باشد و یا در حرم مکه به وقوع پیوسته باشد، دیه ای که قاتل یا قاتلین (در صورت شرکت در قتل) باید بپردازند تغلیظ می شود.

ماده 385 قانون مجازات اسلامی چنین مقرر می کند: شرایط قصاص نفس چیست

اگر قتل در یکی از ماههای حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) یا در حرم مکه مکرمه واقع شده باشد یا قاتل در زمان یا مکان مذکور، قصاص گردد و قصاص مستلزم پرداخت فاضل دیه از سوی ولی دم به قاتل باشد، فاضل دیه تغلیظ نمی شود. همچنین دیه ای که ولی دم به دیگر اولیاء میپردازد تغلیظ نمی شود، لکن اگر قتل در زمان یا مکان مذکور باشد، دیه ای که شرکای قاتل، به علت سهمشان از جنایت، حسب مورد به قصاصشونده یا ولی دم و یا به هر دو آنان میپردازند، تغلیظ می شود.

نتیجه گیری مقاله

قصاص سنگین ترین مجازات در قانون مجازات اسلامی است و در دسته مجازات های سالب حیات قرار می گیرد. این مجازات در یک تقسیم بندی کلی به قصاص نفس و قصاص عضو تقسیم می شود. قصاص نفس به معنای گرفتن جان یک یا چند نفر به دلیل ارتکاب قتل عمدی است. در بحث قصاص، موضوع فاضل دیه یا تفاضل دیه مطرح می گردد. توضیح آنکه هرگاه مردی زنی را به قتل برساند، باید قبل از قصاص فاضل یا تفاوت دیه زن و مرد را به اولیای دم قاتل پرداخت کرد. اما توجه کنید که فاضل دیه در ماه های حرام (رجب، ذی القعده، ذی الحجه، محرم) و حرم مکه تغلیظ نمی شود.

برای دریافت وقت مشاوره حضوری یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره مراجعه کنید.

شرایط قصاص نفس چیست

 

دیدگاهتان را بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. قسمتهای مورد نیاز علامت گذاری شده اند *

بالا