گاهی برای وقوع عقد نکاح موانعی وجود دارد. در صورتی که آن موانع وجود داشته باشد صحت نکاح از بین خواهد رفت. یکی از مهمترین موانع نکاح ازدواج با زن شوهردار است. این مانع به حدی جدی است که قانون گذار ضمانت اجرای کیفری نیز برای آن تعیین می کند. حتی ازدواج با زنی که در عده طلاق رجعی است نیز صحیح نیست. چرا که مطلقه رجعیه در حکم زوجه است و در ایام عده به او نفقه تعلق می گیرد. حتی اگر شوهر در ایام عده فوت کند نیز زن از او ارث می برد. در این نوشتار به موضوع ازدواج با زنی که شوهر دارد و عواقب کیفری و حقوقی آن می پردازیم، همچنین موضوع زنا با زن شوهردار را بررسی می کنیم:
ازدواج با زن شوهردار :
به موجب مقررات قانونی اگر زنی شوهر داشته باشد دیگر نمی تواند ازدواج کند. بر خلاف مرد که چهار بار می تواند به صورت دائم ازدواج کند و بیش از حد می توان همسر صیغه ای داشته باشد. اما سوال اساسی این است:
چرا تعدد شوهر در قانون ما ممنوع است در حالی که تعدد زوجات ممنوع نیست؟
علت ممنوعیت تعدد چند شوهری در قانون اختلاط قانون و بیم تجری اخلال در نظم عمومی و اخلاق حسنه جامعه است. اما آیا اینکه چرا تعدد زوجات بر خلاف اخلاق حسنه نیست جای سوال دارد. به هر روی، تعدد شوهر در قانون کشور ما مجاز نیست و حتی در بسیاری از کشورهای متمدن نیز این امر غیر قابل قبول است.
ضمانت اجرای ازدواج با زن شوهردار چیست؟
اگر مردی با زن شوهردار ازدواج کندف این ازدواج باطل است. پس اگر فرزندانی از این ازدواج حاصل شوند، همگی نامشروع هستند. بطلان نکاح ضمانت اجرای حقوقی ازدواج با یک زن شوهردار است. همچنین قانون گذار اعلام می کند که در صورت ازدواح با زن شوهردار در موارد و شرایطی ممکن است حرمت ابدی میان زن و مرد حاصل شود. اما قانون گذار صرفا به ضمانت اجرای حقوقی بسنده نکرده است. ضمانت اجرای کیفری نیز برای ازدواج با زن شوهردار وجود دارد که در ادامه این مقاله به ان ها اشاره می کنیم:
چه زمانی در فرض ازدواج با زن شوهردار حرمت ابدی میان زن و مرد حاصل می شود؟
برای توضیح این امر باید چند فرض را از یکدیگر تفکیک کنیم:
1- ازدواج با زن شوهردار با علم به علقه زوجیت و حرمت نکاح: اگر مردی با علم به اینکه خانمی دارای همسر می باشد با او ازدواج کند، عقد نکاح باطل و حرمت ابدی میان زن و مرد حاصل می شود. یعنی آن زن و مرد هرگز نمی توانند با یکدیگر ازدواج کنند حتی در صورتی که ازدواج اول خانم به طریقی (فوت یا طلاق) منحل شود.
2- ازدواج با زن شوهردار از روی جهل باشد اما نزدیکی واقع شده باشد: در این صورت حرمت ابدی حاصل می شود و عقد نکاح باطل است.
3- ازدواج با زن شوهردار از روی جهل بدون نزدیکی: حرمت ابدی حاصل نمی شود؛ ولی عقد نکاح باطل است.
پس در مجموع می توان گفت، اگر نکاح با علم به رابطه زوجیت باشد و حرمت ابدی حاصل می شود و نکاح باطل است. اگر ازدواج از روی جهل باشد ولی نزدیکی واقع شود، حرمت ابدی حاصل می شود و ازدواج نیز باطل است. النهایه اگر ازدواج با زن شوهردار از روی جهل و بدون وجود مواقعه باشد، نکاح باطل است. اما حرمت ابدی میان زوجین حاصل نمی شود. ضمانت اجرای حقوقی مانع از اجرای ضمانت اجرای کیفری نیست که در ادامه مقاله به آن اشاره می کنیم:
ازدواج با زن مطلقه رجعیه:
اگر مردی با زنی که در عده طلاق رجعی است ازدواج کندباز هم همان احکام مذکور در فوق جاری است. چرا که مطلقه رجعیه در حکم زوجه است. حتی زوج در مدت زمان طلاق رجعی نمی تواند بدون اجازه زن خود ازدواج کند. به زن نیز نفقه و ارث تعلق می گیرد. پس از اگر کسی با زنی که در عده رجعیه است ازدواج کند، اگر بداند و عالم باشد، حرمت ابدی حاصل می شود و نکاح نیز باطل است. اگر جاهل باشد ولی نزدیکی رخ دهد، باز هم حرمت ابدی حاصل می شود. اما اگر مرد جاهل باشد و نزدیکی رخ ندهد، نکاح باطل اما حرمت ابدی حاصل نمی شود.
ضمانت اجرای کیفری ازدواج با زن شوهردار چیست؟
قانون گذار ضمانت اجرای کیفری برای ازدواج با زن شوهردار در نظر گرفته است. ماده 644 قانون مجازات اسلامی شش ماه تا سه سال حبس و جزای نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال را دارد. البته عاقد نیز به مجازات محکوم خواهد شد. مجازات عاقد شش ماه تا سه سال حبس و یا از سه تا هجده میلیون ریال جزای نقدی و 74 ضربه شلاق خواهد شد. اگر عاقد سردفتر دفتر ازدواج و طلاق باشد از تصدی دفتر برای همیشه محروم خواهد شد.
البته مجازات زن و مرد در صورتی است که منتهی به مواقعه نگردد. اگر مواقعه صورت گیرد که به مجازات زنا محکوم می شوند.
زنا با زن شوهردار:
اگر مردی با زنی که شوهر دارد زنا کند، حرمت ابدی حاصل می شود. پس اگر نکاح زن منحل شود باز هم نمی تواند با زن شوهردار ازدواج کند.
نتیجه گیری:
همان طور که در مقاله گفتیم ازدواج با زن شوهردار اگر با علم و آگاهی باشد موجب حرمت ابدی است. اگر از روی جهل باشد؛ ولی نزدیکی صورت بگیرد باز هم حرمت ابدی را به همراه دارد. چنانچه از روی جهل باشد، اما نزدیکی صورت نگیرد، حرمت ابدی حاصل نمی شود. اما در همه فروض بالا نکاح باطل است و فرزندان حاصل از این ازدواج نامشروع هستند. همچنین است ازدواج با زنی که در عده طلاق رجعی است. اما قانون گذار تنها ضمانت اجرای حقوقی را مناسب ندانسته و ضمانت اجرایی کیفری را نیز در نظر می گیرد. در صورتی که زن و مرد با علم به علقه زوجیت نزدیکی واقع شود زانی و زانیه خواهند بود. اما اگر صرفا ازدواج کنند اما مواقعه صورت نگیرد وفق ماده 644 قانون مجازات اسلامی عمل خواهد شد.
نظر شما در خصوص این نوشتار چیست؟ حتما نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.