به موجب قانون نفقه فرزندان بر عهده پدر است. اگر پدر توانایی مالی برای پرداخت نفقه نداشته باشد و یا در قید حیات نباشد، پرداخت نفقه فرزندان بر عهده جدپدری (پدربزرگ) است. اگر پدر بزرگ نیز توانایی برای پرداخت نفقه نداشته باشد و یا فوت کرده باشد، نفقه فرزندان بر عهده مادر است. در نهایت اگر مادر نیز نتواند نفقه فرزندان را تامین کند یا فوت کرده باشد، اجداد مادری مکلف به پرداخت نفقه فرزندان هستند. اما پرداخت نفقه فرزندان تا چه سنی بر عهده پدر است؟ آیا میان پرداخت نفقه دختر و پسر در این میان تفاوتی وجود دارد؟ در این مقاله به بررسی پرداخت نفقه فرزندان بالای 18 سال می پردازیم و فروض مختلف آن را بررسی می کنیم.
نفقه فرزندان شامل چه مواردی است؟
نفقه فرزندان دربردارنده مایحتاج آنها است. خوراک، پوشاک و تامین مسکن برای فرزندان، پرداخت هزینه های تحصیل و … در دسته ی نفقه فرزندان قرار می گیرد.
تامین نفقه اولاد به موجب قانون بر عهده چه کسی است؟
ماده 1199 قانون مدنی در این خصوص چنین بیان می کند:
نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر یا عدم قدرت او به انفاق به عهده اجداد پدری است، با رعایت الاقرب فالاقرب. در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آن ها نفقه بر عهده مادر است. هر گاه مادر هم زنده و یا قادر به انفاق نباشد با رعایت الاقرب فالاقرب به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب‌النفقه است و اگر چند نفر از اجداد و جدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند نفقه را باید به حصه متساوی تادیه کنند.
نفقه فرزندان تا چه سنی بر عهده پدر است؟
به منظور تعیین تکلیف در خصوص پرداخت نفقه فرزندان باید میان فرزندان دختر و پسر تفاوت قائل شد:
1- نفقه فرزندان دختر تا زمانی که ازدواج نکرده باشند بر عهده پدر و یا فردی که مکلف به پرداخت نفقه است، می باشد.
2- نفقه فرزندان پسر تا سن 18 سالگی با پدر و یا هر فردی که نفقه بر عهده آنها است، است.
چنانچه فرزند ذکور پس از سن 18 سال، تحصیلات تکمیلی خود را ادامه دهند، پرداخت مخارج و هزینه های تحصیل بر عهده پدر است.
اگر پدر نفقه فرزند پسر بالای 18 سال که تحصیلات عالیه خود را ادامه می دهد پرداخت نکند چه حکمی دارد؟
در فرضی که فرزند پسر بخواهد تحصیلات عتایه خود را ادامه دهد و پدر به رغم مستطیع بودن هرینه های او را پرداخت نکند، به موجب ماده 53 قانون حمایت خانواده برای او مجازات در نظر گرفته خواهد شد.
ماده 53 قانون حمایت خانواده در این خصوص مقرر می دارد:
هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می شود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و درصورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزایی یا اجرای مجازات موقوف می شود.
حبس تعزیری درحه شش: 6 ماه تا دو سال حبس
آیا فرزند می تواند از پدر یا فردی که پرداخت نفقه بر عهده اوست شکایت کند؟
بله. فرزند بالای 18 سال می تواند راسا شکواییه ترک انفاق به طرفیت پدر را اقامه کند. موضوع ابتدا به دادسرا ارجاع می شود و پس از طی مراحل تحقیق به دادگاه فرستاده می شود. البته معمولا قبل از ارجاع موضوع به دادسرا، پرئنده به شورای حل اختلاف برای صلح و سازش ارجاع می گردد.
نفقه فرزندان بالای 18 سال پس از طلاق زوجین چگونه است؟
در صورت وقوع طلاق بین زوجین ممکن است میان زوجین توافق گردد که پرداخت نفقه فرزندان بر عهده مادر باشد. در این صورت مادر مکلف به پرداخت نفقه پسر تا سن 18 سال و فرزند دختر تا زمان ازدواج است. همچنین اگر فرزند پسر قصد ادامه تحصیلات عالیه را داشته باشد و مادر نیز مستطیع باشد، پرداخت نفقه بر عهده مادر است. بنابراین، در اینجا طبق توافق زوجین عمل می شود.
نفقه فرزند دختر پس از طلاق از همسر خود:
اگر فرزند دختر ازدواج نماید و سپس از همسر خود جدا شود، پدر و یا هر شخصی که پرداخت نفقه بر عهده اوست مکلف به پرداخت نفقه است. همچنین مستمری پدر مجددا به دختر پرداخت می گردد.
نفقه فرزند دختر پس از فوت همسر خود:
اگر همسر دختر فوت نماید دو فرض متصور است:
1- همسر او دارای مستمری است؛ در این صورت پدر مکلف به پرداخت نفقه نیست.
2- همسر او دارای مستمری نیست؛ در این صورت پدر مکلف به پرداخت نفقه است.
نمونه شکواییه ترک انفاق از سوی فرزند دختر (بالای 18 سال):
ریاست محترم دادسرای ناحیه …………
با سلام؛
احتراما به استحضار می رساند
اینجانب به موجب اسناد هویتی که به پیوست می باشد فرزند رضا رضایی هستم. به رغم تلاش فراوان برای یافتن حرفه و شغلی تا کنون هیچ به موفقیتی در این خصوص دست نیافته ام. همچنین، در حال حاضر نیز امکان ازدواج و شروع زندگی مشترک نیز برای بنده فراهم نیامده است. پدر بنده مستطیع بوده و دارای حقوق بازنشستگی است. لیکن، از پرداخت نفقه به اینجانب خودداری می ورزد. بنده بارها از طریق گفتگو و مذاکره و حتی واسطه قرار دادن اقوام و ریش سفیدان فامیل از او خواسته ام تا مبلغی را به عنوان نفقه به بنده پرداخت نماید. اما ایشان از قبول این موضوع استنکاف می ورزند. لذا به موجب این شکواییه تقاضای رسیدگی و صدور حکم مقتضی از محضر شما عالیجناب مورد استدعا است.
با تقدیم احترامات فراوان
نتیجه گیری مقاله
نفقه فرزندان به محض تولد تا سن 18 سالگی فرزندان ذکور بر عهده پدر است. نفقه فرزندان دختر تا زمانی که ازدواج نکرده اند بر ذمه پدر قرار دارد. البته ممکن است پدر و مادر فرزند از یکدیگر جدا شوند که در این صورت همچنان پرداخت نفقه با پدر است. مگر اینکه توافق جداگانه ای میان زوجین در راستای پرداخت نفقه باشد که بر طبق همان توافق عمل می شود.
اگر فرزند پسر قصد ادامه تحصیلات عالیه را داشته باشد پدر مستطیع مکلف به پرداخت نفقه اوست. همچنین، اگر دختر ازدواجح کند و طلاق بگیرد و یا شوهر او فوت کند، پرداخت نفقه بر ذمه پدر قرار می گیرد. مگر اینکه پس از فوت شوهر دختر، مستمری به او پرداخت شود که در این صورت پدر ملزم به پرداخت نفقه دختر نیست.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.
سلام اگر ممکن است عکس و مطالبی که در سایت می گذارید از لحاظ انسانی و اسلامی رعایت شده باشد مثلاً حجاب و عفاف