تدلیس در نکاح یا فریب در ازدواج، زمانی مطرح می شود که هر یک از زوجین دیگری را به امور واهی فریب دهد. به عنوان مثال زوج خود را مجرد معرفی می کند در حالی که قبلا ازدواج کرده است و یا زوجه خود را باکره و دوشیزه اعلام می کند در حالی که بکارت خود را از دست داده است. در اینجا پس از روشن شدن موضوع فریب، هر یک از زوج یا زوجه می توانند علیه دیگری شکایت تدلیس در نکاح را مطرح کنند. مقنن، موضوع تدلیس در نکاح را در ماده 647 قانون مجازات اسلامی بیان می کند. شکواییه تدلیس در نکاح توسط وکلا و کارشناسان موسسه ترنم عدالت در ادامه این نوشتار برای شما تنظیم شده است.
تدلیس در نکاح چه زمانی اتفاق می افتد؟
گاهی اوقات یی از زوجین دیگری را به امور واهی همچون داشتن تحصیلات بالا، تجرد، وضعیت مالی مناسب و … فریب می دهند. اما این موضوع در واقع صحت ندارد. فرض کنید حسن در خواستگاری از مریم خود را وکیل معرفی می کند. اما بعدا مشخص می شود که وکیل نیست. بلکه کارمند یک موسسه حقوقی است. در این صورت مریم می تواند به دلیل تدلیس در نکاح از او شکایت کند.
در فرض دیگر، مریم ممکن است خود را دارای بکارت و دوشیزه معرفی کند. اما بع از وقوع عقد ازدواج، کاشف به عمل می آید، مریم قبلا دارای جنسی داشته و بکارت خود را از دست داده است. در این حالت نیز حسن می تواند به استناد تدلیس در نکاح مندرج در ماده 647 قانون مجازات اسلامی از مریم شکایت. در ادامه نوشتار به دو نمونه شکواییه تدلیس در نکاح اشاره می کنیم.
ماده 647 قانون مجازات در خصوص شکواییه تدلیس در نکاح چنین مقرر می کند:
[اصلاحی ۱۳۹۹/۲/۲۳]- چنانچه هر یک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آن‌ها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از سه ماه تا یک سال محکوم می‌گردد.
وفق این ماده، عقد باید بر اساس همان امور واهی واقع شود. یعنی در مثال فوق، مریم به دلیل وکیل بودن حسن قص ازدواج با او را داشته باشد یا مثلا تحصیلات عالیه برای زوج و یا زوجه مهم باشد و عقد بر اساس آن منعقد گردد. در این صورت می توان از شکایت تدلیس در نکاح استفاده کرد. اما، اگر آن امر جنبه مهم برای طرف مقابل را نداشته باشد، نمی توان به شکواییه تدلیس در نکاح استناد کرد.
آیا با اثبات تدلیس در نکاح مهریه به زن تعلق می گیرد؟
اگر زوج یا زوجه متوجه تدلیس در نکاح شوند باید فورا نکاح را فسخ کنند. در این صورت، باید دید نزدیکی یمیان زوج و زوجه برقرار شده یا خیر. چنانچه وقوع نزدیکی محرز باشد، زوج مکلف به پرداخت مهریه است. در غیر این صورت مهریه به زن تعلق نمی گیرد. البته در بسیاری از کیس های تدلیس در نکاح، زوج از اهرم شکایت کیفری از زوجه استفاده می کند و رضایت او برای بذل مهریه را دریافت می نماید.
نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۲۰۲۰ مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۲۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه
کلمه عقد ازدواج در ماده 647 قانون مجازات اسلامی به صورت مطلق به کار رفته است. بنابراین، شامل نکاح دائم و نکاح منقطع (موقت) نیز می شود. پس از در نکاح موقت نیز چنانچه، هر یک از زوجین دیگری را به امور واهی فریب دهد، مشمول ماده 647 قانون مجازات اسلامی بوده و این عمل قابل مجازات است. پس در تدلیس در نکاح فرقی میان نکاح دائم و موقت نیست. حتی در صورتی که نکاح به صورت موقت (صیغه) باشد، باز هم امکان طرح دعوای تدلیس در نکاح وفق ماده 647 قانون مجازات اسلامی وجود دارد.
دو نمونه شکواییه تدلیس در نکاح
در زیر به دو نمونه شکواییه تدلیس در نکاح اشاره می کنیم:
نمونه شکواییه تدلیس در نکاح (1)
دادستان محترم عمومی و انقلاب شهرستان …………………..
با سلام؛
احتراما موارد زیر را خدمت محضر حضرت عالی معروض می دارم:
اینجانب ………………. مطابق سند نکاح شماره ………….. در مورخه …………… به عقد نکاح دائم آقای (مشتکی عنه) …………….. درآمدم. مشارالیه پیش از ازدواج با توسل به دروغ و تظاهر خود را پزشک معرفی نمود. پس از مراجعه به محل کار ایشان به آدرس …………………………. برای بنده محرز شد که ایشان پزشک نیستند و تنها به عنوان دستیار پزشک در آن محل در حال خدمت هستند. علی هذا، نظر به مراتب یاد شده و با عنایت بر این امر که شغل و تحصیلات ایشان نقش اساسی و بمنایی در ازدواج بنده با ایشان داشته لذا تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر مبنای ماده 647 قانون مجازات اسلامی و تصمیم گیری در خصوص خسارات مادی و معنوی وارد شده به اینجانب، از محضر شما جنابعالی مورد استدعا است.
با تقدیم احترامات فراوان
شکواییه تدلیس در نکاح (2):
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان …………………
با سلام؛
احتراما موارد زیر را جهت تشحیذ ذهن حضرت عالی معروض می دارم:
اینجانب به موجب سند نکاح شماره …………………. مورخ …………………… با خانم (مشتکی عنه) ………………… عقد نکاح منعقد نمودیم. ایشان اعلام نمودند که تا کنون ازدواجی نداشته و باکره هستند. بنده به دلیل رفتارهای ایشان احساس کرده بودم که مشتکی عنه قبلا با شخصی رابطه داشته و بارها نیز از ایشان خواستم تا این موضوع را صادقانه به بنده اعلام کند. اما هر بار مشتکی عنه اعلام نمودند که بنده دچار شک و ظن بی مورد هستم. سر انجام پس از برگزاری جشن عروسی، مدارکی شامل عکس و فیلم از ازدواج قبلی ایشان به دستم رسید. موضوع را با ایشان مطرح نمودم و مشتکی عنه نیز اقرار به این امر کردند که مدت 6 ماه با شخصی به نام …………………… نامزد بوده اند و این موضوع را از بنده مخفی نگه داشته بودند.
حالیه، با عنایت بر این امر که بنده فریب خورده ام، از شما عاجزانه تقاضا دارم که موضوع را وفق ماده 647 قانون مجازات اسلامی رسیدگی کرده و حکم مقتضی در این خصوص صادر نمایید.
با تقدیم شایسته ترین احترامات
این دو نمونه شکواییه تدلیس در نکاح صرفا از باب نمونه و تقریب به ذهن کردن موضوع توسط وکلا و کارشناسان موسسه ترنم عدالت تنظیم شده است. جهت تنظیم هر نوع شکواییه، دادخواست، اظهارنامه و لایحه با ما تماس بگیرید.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.