گاهی در روند رسیدگی به یک دعوا، اتفاقاتی حادث می گردد که سبب توقیف دادرسی می شود. اما سوال اصلی این است که در چه مواردی دادرسی متوقف می شود؟ و در فرض متوقف شدن روند رسیدگی تکلیف دعوای اقامه شده چیست؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد. توقیف دادرسی
در چه مواردی روند رسیدگی به یک دعوا در دادگاه متوقف می شود؟توقیف دادرسی
اگر هر یک از شرایط زیر حادث شود، دادرسی متوقف می گردد:
1- در صورتی که یکی از اصحاب دعوا فوت کند.
2- اگر یکی از اصحاب دعوا در حین رسیدگی به دعوا محجور شود. مثلا دچار جنون گردد.
3- در صورتی که سمت یکی از طرفین دعوا که بر اساس آن سمت وارد دادرسی شده است، زایل گردد. فرض کنید الف علیه ب که قیم ج است دعوایی اقامه می کند. اما در حین دادرسی، ج به دلیل رفع مشکل، از قیمومت خارج می شود. در این صورت ب دیگر سمتی در دادرسی ندارد. بنابراین، دادرسی متوقف می گردد.
چنانچه دادرسی توقیف گردد، دادگاه چه اقداماتی انجام خواهد داد؟توقیف دادرسی
اگر دادرسی به دلایلی که رد بالا توضیح دادیم متوقف شود (فوت یکی از اصحاب دعوا، محجوریت یکی از طرفین دعوا و زایل شدن سمت یکی از طرفی دعوا) دادگاه مراتب را به طرف دیگر اعلام می کند. سپس باید منتظر ماند تا جانشینی یا ذی نفعی تعیین گردد و وارد دادرسی شود. تا تعیین جانشین، دادگاه قرار توقف دادرسی را صادر می کند.
موار صدور قرار توقف دادرسی
1- صدور قرار اناطه
2- اعتراض ثالث
3- اعاده دادرسی
4- فراهم نکردن وسایل اجرای قرار (مثل فرار کردن نکردن وسایل اجرای قرار تحقیق و معاینه محلی)
5- ندادن تامین.
استثناء:توقیف دادرسی
اگر فوت یا حجر یکی از اصحاب دعوا تاثیری در روند رسیدگی نسبت به بقیه نداشته باشد دادرسی نسبت به بقیه ادامه خواهد یافت.
فرض کنید حامد، حمید و محسن هر کدام واحد آپارتمانی خود را برای ساخت و ساز به سازنده ای به نام اکبر داده اند. پس از پایان روند ساخت و ساز، سازنده ملکف است نسبت به تنظیم سند رسمی به نام حامد، حمید و محسن اقدام کند. اما از این اقدام استنکاف می ورزد. در این صورت حامد، حمید و محسن دعوای الزام به تنظیم سند رسمی را علیه اکبر (سازنده) اقامه می نمایند. حین رسیدگی به دعوا، حمید در اثر تصادف فوت می کند. در این صورت فوت حمید تاثیری بر ادامه و پیگیری دعوا نخواهد داشت. بنابراین، حامد و محسن همچنان می تواند خواسته خود با موضوع الزام به تنظیم سند رسمی علیه سازنده را در دادگاه ادامه دهند.
مااده 105 قانون آیین دادرسی مدنی چنین مقرر می کند:
هرگاه یکی از اصحاب دعوا فوت نماید یا محجور شود یا سمت یکی از آنان که به‌موجب آن سمت، داخل دادرسی شده زایل گردد‌دادگاه رسیدگی را به طور موقت متوقف و مراتب را به‌طرف دیگر اعلام می‌دارد. پس از تعیین جانشین و درخواست ذی‌نفع، جریان دادرسی ادامه‌می‌یابد مگر این که فوت یا حجر یا زوال سمت یکی از اصحاب دعوا تأثیری در دادرسی نسبت به دیگران نداشته باشد که در این‌صورت دادرسی نسبت‌به دیگران ادامه خواهد یافت.
اگر یکی از اصحاب دعوا در اثنای رسیدگی به دعوا به دلیل ارتکاب جرمی به زندان بیفتد، دادرسی متوقف می گردد؟توقیف دادرسی
خیر. در حبس یا زندان بودن یکی از طرفین دعوامانع از رسیدگی نیست. در این صورت، دادگاه مخلتی را تعیین می کند تا فرد وکیلی را بر ای خود برگزیند.
این موضوع در مورد مامویرتی های نظامی و سفرهای دولتی نیز صادق است. فرض کنید الف علیه ب که یک فرد نظامی است دعوایی مطرح می کند. در حین رسیدگی به دعوا، ماموریتی برای ب پیش آمد می کند و او مجبور به رفتن به این سفر و ماموریت می شود. در این صورت، دادرسی متوقف نمی شود. اما ب مکاف است برای ادامه روند رسیدگی وکیلی را به دادگاه معرفی نماید.
ماده 106 قانون آیین دادرسی مدنی بیان می کند:
درصورت توقیف یا زندانی شدن یکی از اصحاب دعوا یا عزیمت به محل مأموریت نظامی یا مأموریت دولتی یا مسافرت ضروری،دادرسی متوقف نمی‌شود. لکن دادگاه مهلت کافی برای تعیین وکیل به آنان می‌دهد.
در این ماده، قانون گذار مهلتی تعیینی را به طور دقیق بیان نکرده است. بنابراین، تعیین مهلت به صورت عرفی است.
نتیجه گیری مقاله
در فرضی که در در اثنای رسیدگی بخ یک دعوا، یکی از اصحاب دعوا فوت کند و یا محجور شود و یا سمتی که به موجب آن وارد رسیدگی شده، زایل گردد، دادرسی متوقف می شود. این توقف ادامه دارد تا زمانی که یک نفر به عنوان جانشین یا ذی نفع وارد دعوا شود. البته، گاهی فوت یا محجوریت و یا زوال سمت یکی از اصحاب دعوا تاثیری در ادامه روند رسیدگی ندارد. بنابراین، در چنین فرضی دادرسی متوقف نمی شود و ادامه خواهد یافت.
فراموش نکنید که در حبس بودن و یا رفتن به سفرهای دولتی و یا ماموریت های نظامی باعث توقف دادرسی نمی شود. بلکه فردی که در زندان است و یا به سفر و ماموریت رفته، باید وکیلی به دادگاه معرفی کند. توقیف دادرسی
موسسه حقوقی و داوری ترنم عدالت علوی با گروهی از وکلا و مشاوران خبره حقوقی شما را تا زمان رسیدن به حقتان یاری می کند. همین الان با ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان بهره مند شوید.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.
