چنانچه شخصی به عنوان امانت مالی را به دیگری بسپارد، می تواند پس از مضی مدت مقرر فی ما بین طرفین، آن را مسترد کند. اما، اگر مستودع (امین) از استرداد مال امانی خودداری کند، در مقابل امانت دهنده (مودِع) ضامن و مسئول است. حتی امانت دهنده می تواند از باب کیفری علیه امین طرح دعوا کند. این موضوع مشمول عنوان خیانت در امانت قرار می گیرد و برای امین مجازات به دنبال دارد. هر چند، راه برای امانت دهنده باز است که از باب حقوقی علیه امین اقدام نماید. در این مقاله با موضوع عدم استرداد مال امانی از طرف امین و بهترین راه حل برای مواجهه با چنین شرایطی، آشنا می شوبم.
تجربه وکلای موسسه رتنم عدالت نشان می دهد بهترین و اولین راه برای مقابله با امینِ متخلف، ارسال اظهارنامه برای امین است. به موجب اظهارنامه که یک درخواست رسمی و قانونی است، از امین می خواهید که هر چه سریع تر به تعهدات خود عمل کند. همچنین به او هشدار می دهید که در صورت عدم استرداد مال، از طریق مراجع حقوقی و کیفری علیه او اقدام می کنید.
در صورتی که پس از ارسال اظهارنامه، همچنان موضوع لاینحل باقی ماند. قدم بعدی این است که امانت دهنده با ادله و مدارک خود از طریق حقوقی و یا کیفری علیه امین اقدام کند. از منظر حقوقی، امانت دهنده باید دادخواست استرداد مال امانی را اقامه کند. اما، این امر نافی اقدام از طریق کیفری نیست. امانت می تواند وفق ماده 674 قانون مجازات اسلامی علیه امین از باب کیفری اقدام کند.
ماده 674 قانون مجازات اسلامی در این راستا چنین سخن می گوید:
[اصلاحی ۱۳۹۹/۰۲/۲۳]- هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشتههایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنابراین بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.
فرض کنید علی خودروی خود را برای مدت یک هفته به نادر به صورت امانت می دهد. اما پس از گذشت بک هفته، نادر از باز پس دادن خودرو به نادر خودداری می کند. اینجا دو راه پیش روی علی قرار دارد:
1- دادخواست مطالبه مال امانی؛
2- طرح شکایت خیانت در امانت به استناد ماده 674 قانون مجازات اسلامی.
فراموش نکنید، اقدام از طربق حقوقی، نافی اقدام از طریق کیفری نیست.
به منظور اقدام حقوقی علیه امینِ متخلف، باید با یک متخصص حقوقی مشورت نمایید و از او بخواهید تا دادخواست مطالبه مال امانی را برای شما تنظیم کند. سپس می توانید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در محل سکونت خود مراجعه کند و دادخواست استرداد مال امانی را ثبت نمایید. دادخواست شما پس از ارجاع به شعبه، تعیین وقت شده و این موضوع طی پیامکی به شما ابلاغ می گردد. برای طرح شکایت نیز باید همین مراحل طی گردد.
1- هر نوع سند مانند یک قرارداد میان امانت دهنده و امین می تواند دلیل مطلوبی برای استرداد مال امانی باشد.
2- داشتن شاهد و یا گواه مبنی بر این امر که امانت دهنده مالی را به امانت به امین داده است.
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد.