مهریه یا صداق به مالی اطلاق می شود که از سوی زوج به زوجه به محض وقوع عقد نکاح داده می شود. به موجب وقوع عقد ازدواج زن متلک مهر می شود و می تواند آن را مطالبه کند. در صورتی که مرد از دادن مهریه به زن خودداری کند، زن می تواند دادخواست مطالبه مهریه را مطرح کند. به موجب وضع مقررات جدید، دادخواست مطالبه مهریه از سوی زن در دفاتر اجرای ثبت قابل پیگیری است. در مقاله زیر با مهریه، انواع آن، طرق مطالبه و … آشنا خواهید شد. مطالبه مهریه توسط زن
خصوصیات و ویژگیهای مهریه مطالبه مهریه توسط زن
1- مالیت داشتن مهریه
به موجب قانون هر چیزی را که مالیت داشته باشد می توان به عنوان مهر در سند نکاح ذکر نمود. بنابراین اینکه در بعضی از خانواده ها مرسوم است که قلب یا دست و پای داماد را به عنوان مهریه قرار می دهند، قاقد وجاهت قانونی است.
2- قابل تملک بودن مهریه
مهریه باید قابلیت مالک شدن توسط زن را داشته باشد. بنابراین اگر فلان جواهر در ته اقیانوس به عنوان مهریه زن ذکر شود به دلیل قابل تملک نبودن باطل است. البته، اگر در این مثال زن غواص باشد و بتواند مال را تملک کند، چنین مهریه ای صحیح است.
انواع مهریه در قانون مطالبه مهریه توسط زن
مهریه در قانون به 3 دسته مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه تقسیم می شود:
1- مهرالمسمی
منظور از مهرالمسمی مالی است که در سند نکاح به عنوان مهریه ذکر می شود. مثلاً اگر در عقد نکاح 500 سکه قرار داده شده باشد، مهرالمسمی نام دارد.
2- مهرالمثل
گاهی اوقات طرفین (زوج و زوجه) در سند نکاح مهریه را تعیین نمی کنند و نزدیکی نیز بین آنها واقع شده است. سپس دعوای مطالبه مهریه از سوی زن مطرح می شود. در اینجا مهرالمثل به زن تعلق می گیرد.
نکته مهم: برای تعیین میزان مهرالمثل وضعیت زن از نظر شأن خانوادگی، موقعیت مالی، تحصیلات و … در نظر گرفته می شود. ماده 1091 قانون مدنی در این خصوص چنین مقرر کرده است:
برای تعیین مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره در نظر گرفته شود.
3- مهرالمتعه
اگر در سند نکاح چیزی به عنوان مهریه ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد و مطالبه مهریه توسط زن مطرح شود به زن مهرالمتعه تعلق می گیرد.
نکته مهم: در مهرالمتعه وضعیت زن از حیث دارا بودن و دارا نبودن در نظر گرفته می شود. ماده 1093 و 1094 در قانون بیان کرده است:
ماده 1093:
هر گاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهرالمتعه است و اگر بعد از آن طلاق دهد مستحق مهرالمثل خواهد بود.
ماده 1094:
برای تعیین مهرالمتعه حال مرد از حیث غنا و فقر ملاحظه میشود.
عدم تعیین مهریه در نکاح موقت مطالبه مهریه توسط زن
در نکاح دائم ممکن است مهریه بین طرفین مشخص نشود و همان طور که گفته شد بنا به شرایط مهرالمثل و مهرالمتعه به زن تعلق می گیرد. اما در صورتی که در عقد نکاح موقت یا صیغه مهریه تعیین نشده باشد، نکاح موقت باطل است.
تقسیم بندی مهریه به عندالمطالبه و عندالاستطاعه
به موجب مقررات، مهریه تا میزان 110 سکه از سوی زن عندالمطالبه است. بنابراین، با دادن دادخواست مطالبه مهریه از سوی زن، او می تواند تا میزان 110 سکه خود را مطالبه کند. چنانچه مرد، توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، باید دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به را تقدیم دادگاه نماید. اما چنانچه زن بخواهد بیش از 110 سکه را مطالبه کند، باید ملائت و دارا بودن شوهر و به اصطلاح استطاعت مالی او را در نزد دادگاه اثبات کند.
حق حبس در مهریه مطالبه مهریه توسط زن
زوجه به محض وقوع عقد نکاح مالک مهر می شود. از این روف تازمانی که مهریه به زن تسلیم شنذه می تواند از ایفای وظایف زناشویی در مقابل مرد خودداری کند و این امر به هیچ وجه حق او نسبت به نفقه را از بین نمی برد و ناشزه نیز تلقی نمی شود. ماده 1085 قانون مدنی مقرر می دارد
زن میتواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظائفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.
چنانچه زن به اختیار خود نسبت به ایفای وظایف زناشویی نسبت به مرد اقدام کند، دیگر نمی تواند از حق حبس خود استفاده کند.
پیگیری مهریه
برای پیگیری کردن مهریه زن باید به دفتر ازدواجی که نکاح در آن منعقد شده مراجعه کند و نامه ای مبنی بر مطالبه مهریه توسط زن برای اجرای ثبت محل در یافت کند. زن با در دست داشتن نامه به اجرای ثبت مراجعه می کند. پس از آن به مرد مهلتی مبنی بر پرداخت مهریه از سوی اجرای ثبت داده می شود. در صورت عدم پرداخت مهریه، زن می تواند موضوع را در دادگاه پیگیری نماید.
برای دریافت مشاوره تلفنی و حضوری توسط زن با ما تماس بگیرید.
