گاهی ممکن است مالی از شخصی بخرید؛ اما فروشنده از تحویل مبیع به شما خودداری نماید. به رغم اینکه شما ثمن را پرداخت کرده اید. در این صورت چه راه کاری برای شما متصور است؟ آیا می توان فروشنده را به تحویل مبیع الزام نمود یا خیر؟ دادخواست الزام به تحویل مبیع راهی برای الزام فروشنده به تحویل مبیع است. برای طرح دادخواست الزام به تحویل مبیع باید مدارک و مستنداتی ارائه نمود. در ادامه این نوشتار ابتدا با موضوع تحویل و تسلیم مبیع آشنا می شویم. بعد یک نمونه دادخواتس الزام به تحویل مبیع را مطرح می کنیم:
عقد بیع:
بیع یکی از قراردادهای رایج در نزد اشخاص است. اشخاص برای خرید و فروش کالا و خدمات مورد نظر خود از این عقد استفاده می کنند. در قرارداد بیع عوض و معوض وجود دارد. مالی که فروشنده به مشتری می دهد عوض و آنچه در مقابل آن دریافت می دارد معوض یا ثمن معامله است. قرارداد بیع یک قرارداد رضایی است. یعنی به محض ایجاب و قبول منعقد می شود و نیاز به تشریفات خاصی ندارد. همچنین قبض و اقباض نیز در عقد بیع شرط نیست. اما فروشنده مکلف به تحویل یا تسلیم مبیع به خریدار است. خریدار ثمن معامله را پرداخت نموده تا بتواند از مبیع بهره مند شود. در غیر این صورت پرداخت ثمن از سوی او به هیچ وجه عقلانی نیست.
حال اگر فروشنده پس از دریافت ثمن از تحویل مبیع خودداری نمود، خریدار می تواند از طریق دادخواست الزام به تحویل مبیع اقدام نماید.
در ادامه این نوشتار مثالی برای درک بهتر موضوع ذکر می کنیم:
خودداری فروشنده از تحویل مبیع چگونه است؟
فرض کنید الف خودروی خود را به ب می فروشد. ب نیز ثمن خودرو را تمام و کمال پرداخت می کند. اما الف از تحویل خودرو سرباز می زند. در این صورت بهترین راه حل برای الف آن است دادخواست الزام به تحویل مبیع علیه الف مطرح شود. البته، حتما باید دستور موقت را نیز در خواست خود تقاضا نمایید. در زیر نمونه ای از دادخواست الزام به تحویل مبیع را مشاهده می کنیم.
خیتر تعذر تسلیم چیست؟
گاهی ممکن است تحویل مبیع به خریدار غیر ممکن باشد، در این صورت چه اقدامی می توان انجام داد؟ مثلا حسن به عنوان فروشنده می خواهد مبیع را که یک انگشتر عقیق است به رضا تحویل دهد. اما متاسفانه انگشتر سرقت شده است. در این صورت خریدار می تواند به استناد خیار تعذر تسلیم قرارداد را فسخ کند. در نتیجه فروشنده مکلف است مبلغی که خریدار به عنوان ثمن پرداخته، به او مسترد نماید.
اسقاط کافه خیارات:
اگر طرفین تمامی خیارات را از خود ساقط کنند و در قرارداد جمله “اسقاط کافه خیارات” را ذکر نمایند، باز هم خریدار در صورت تعذر فروشنده می تواند قرارداد را فسخ کند و این خیار غیر قابل قابل اسقاط است. اما در صورتی که مبیع موجود باشد و فروشنده از دادن آن به خریدار استنکاف ورزد، خریدار می تواند دادخواست الزام به تحویل مبیع را اقامه کند. برای طرح این دادخواست حتما با یک وکیل یا مشاوره حقوقی مشورت کنید. البته بهتر است قبل از طرح دادخواست الزام به تحویل مبیع، برای فروشنده اظهارنامه ای بفرستید و از او بخواهید که طی مدت متعارف نسبت به تحویل مبیع اقدامات مقتضی را به عمل آورد.
توضیح اجمالی در مورد خیار تاخیر تادیه ثمن:
گاهی ممکن است برعکس آنچه فوقا اشاره کردیم حادث شود. فروشنده مهیای تحویل مبیع به خریدار است. اما هنوز مبیع را تحویل نداده است. در مقابل خریدار که باید ثمن معامله را پرداخت کند، چیزی نمی پردازد. در اینجا، فروشنده می تواند از تحویل مبیع به خریدار خودداری کند. اما اگر مبیع را به قبض خریدار بدهد، دیگر نمی تواند آن را پس بگیرد. این فرض برای زمانی است که فروشنده هنوز مبیع را تحویل خردار نداده است. اما برای تحویل مشکلی وجود ندارد. این خریدار است که ثمن معامله را نمی پردازد. حتی در صورت وقوع چنین شرایطی فروشنده می تواند به استناد خیار تعذر تسلیم قرارداد را فسخ کند.
مدت زمان استفاده از خیار تاخیر تادیه ثمن:
اگر بایع ظرف سه روز از تاریخ بیع، تمام مبیع را تسلیم خریدار کند دیگر حق استفاده از این خیار را ندارد. حتی اگر خریدار ظرف سه روز، تمام ثمن را تحویل فروشنده دهد دیگر برای بایع حق فسخ قرارداد باقی نمی ماند.
نمونه دادخواست الزام به تحویل مبیع:
خواهان: آقا/خانم …………….. به نشانی ………………………………….
خوانده: آقا/خانم ……………….. به نشانی ……………………………….
تعیین خواسته و بهای آن: الزام به تنظیم سند رسمی خودرو به شماره انتظامی …………….. و تحویل آن مقوم به …………… ریال به انضمام کلیه خسارات قانونی به صدور دستور موقت مبنی بر نقل و انتقال
دلایل و منضمات: 1- قرارداد شماره …………….. مورخ ……………..
2- مدارک پرداخت ثمن (فیش های واریزی و …)
3- گواهی دفترخانه یا مدارک مورد نیاز دیگر. دادخواست الزام به تحویل مبیع
متن دادخواست الزام به تحویل مبیع:
رباست محترم شعبه …………. مجتمع قضایی ……………… شهرستان ………………..
با سلام،
احتراما موارد زیر را خدمت محضر حضرت عالی معروض می داریم:
اینجانب …………………. به موجب قرارداد شماره …………… مورخ ……………….. یک دستگاه اتومبیل سواری/ وانت و ………… به رنگ ………………. مدل ……………………… و شماره موتور ………………. ، شماره شاسی ………………….. و مبلغ ………………. ریال را نیز به عنوان ثمن معامله تادیه نمودم. وعده بر این امر قرار گرفتن که خوانده محترم دعوا در مورخه ……………….. همزمان با تنظیم سند رسمی خودرو در دفترخانه شماره ……………….. خودرو را به اینجانب تحویل دهد. بنده در تاریخ مارالذکر در دفترخانه حاضر شدم. اما خوانده در ساعت مقرر در دفترخانه حضور نداشتند. گواهی عدم حضور در دفترخانه نیز به پیوست دادخواست می باشد. اینجانب چندین بار با ایشان تماس تلفنی و پیامکی برقرار کردم و خلف وعده ایشان را یاد آور شدم.
همچنین در مورخه …………….. بنده از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اظهارنامه ای مبنی بر تحویل مبیع با کد رهگیری …………………… به ایشان ارسال نمودم که آن هم فاقد نتیجه بود (اظهارنامه به پیوست می باشد). لذا به موجب این دادخواست و با توجه به موارد معنونه از شما خواستارم وفق مواد 220 الی 225، 238،239 1301 قانون مدنی و ماده 310 قانون آیین دادرسی مدنی به منظور صدور دستور موقت، انجام اقدامات مقتضی مبنی بر تحویل مبیع و تودیع خسارت به اینجانب در این خصوص صادر نمایید.
با تقدیم احترامات فراوان
قبل از تنظیم دادخواست یا شکواییه و یا اظهارنامه ابتدا با وکیل متخصص در آن حوزه مشورت نمایید. گروه وکلای موسسه ترنم عدالت با سالها سابقه فعالیت در امر وکالت شما را تا زمان رسیدن به حقوقتان یاری می نماید. با ما تماس بگیرید.