در دنیایی که زندگی می کنیم ممکن است در برخی مواقع چنین پیش بیاید که امکان باروری در سن مناسب برای فرد پیش نیاید. برای حل این معضل علم پزشکی از منجمد کردن تخمک و اسپرم استفاده می کند. به عنوان مثال ممکن است فردی د دوران نوجوانی و جوانی دچار بیماری شود که قدرت باروری او در سال های آینده دچار آسیب گردد. بنا بر نظر علم پزشکی، می توان با فریز کردک تخکم و اسپرم آن را نگه داری کرد و در سال های بعد از آن استفاده نمود. این روش بالغ بر 30 سال است که در کشورهای مختلف استفاده می شود. بیشترین مدت برای نگهداری از تخمک و اسپرم به منظور تولد نوزاد از آنها، 20 سال است. اما سؤال این است که جنین منجمد شده دارای چه حقوقی است؟در این مقاله به موضوع حقوق جنین منجمد شده خواهیم پرداخت.
منظور از جنین منجمد شده چیست؟
گاهی افراد در زندگی با مشکلاتی مواجه می شوند که ممکن است روی باروری آنها تأثیر گذارد. از ازین رو، بهترین راه حل برای این مسئله این است که تخمک یا اسپرم فرد منجمد شود تا در آینده امکان باروری برای فرد فراهم گردد. اولین کودک حاصل از این این انجماد در ملبورن استرالیا متولد شد و مُهر تأئیدی بر کاربرد این روش زد. معمولاً استفاده از این روش برای افرادی مجاز است که در سنین پایین دچار بیماری می شوند و روی قدرت باروی آنها تأثیر می گذارند. مثلاً شیمی درمانی و پرتودرمانی باعث می شوند که قدرت باروری فرد از بین رود. در این حالت افراد می توانند قبل از شروع در مان تخمک یا اسپرم خود را منجمد کنند. در این صورت با از بین رفتن قدرت باروری می توانند از آن استفاده کنند.
نگاه حقوقی به جنین منجمد شده چیست؟
در خصوص جنین منجمد شده 3 نگرش میان حقوقدانان وجود دارد:
1- گروهی معتقدند جنین منجمد شده مالیت دارد:
از نگاه افراد، انسان بر اعضای بدن خود مالکیت دارد. جنین منجمد شده نیز از فرآورده های بدن انسان است و می تواند مورد خرید و فروش واقع شود. بنابراین، جنین منجمد شده، شی است. البته این نظر اعتیار چندانی ندارد.
2- گروهی معتقدند جنین منجمد شده شخصیت مستقل دارد:
این دسته از حقوقدانان بر این باورند که جنین منجمد شده دارای شخصیت مستقل است و حقوق مربوط به شخصیت بر او اعمال می شود.
3- گروهی معتقدند جنین منجمد شده شخصیت بینابینی دارد:
نگاه این دسته از حقوقدانان این است که جنین منجمد شده مال نیست و در عین حال شخصیت مستقلی نیز ندارد. به موجب نظر این دسته، جنین منجمد شده بالقوه توانایی تبدیل شدن به یک انسان را دارد. این نظر نسبت به دو نظر قبلی از اعتبار چندانی برخوردار است.
وضعیت حقوقی جنین منجمد شده در صورت فوت یکی از والدین
در اینجا باید میان دو نظر قائل به تفکیک شد:
1- جنین منجمد شده به مراحل رشد خود ادامه می دهد:
در این صورت از ارث بهره مند می شود و در زمانی هم که زنده متولد شود از سهم الارث برخوردار می شود.
2- جنین منجمد شده هنوز مراحل رشد و تکوین را آغاز نکرده است:
در این صورت از ارث بهره مند نخواهد شد.
وضعیت حقوقی جنین منجمد شده در صورت جدایی والدین از یکدیگر
در فرض جدایی والدین باید در مورد وضعیت حقوقی جنین منجمد شده توافق کنند. در صورت حصول موافقت بر اساس نظر آنها عمل خواهد شد. اما چنانچه رضایت و توافقی حاصل نگردد، دادگاه بر اساس عدل و انصتف حکم صادر می کند.
هر چند، به نظر می رسد خلأ قانونی در خصوص مقررات مربوط به حقوق جنین منجمد شده وجود دارد و قانون گذار باید قانونی در این خصوص وضع نماید.
نتیجه گیری مقاله
جنین منجمد شده، انسانی با ویژگی های متمایز است. از این رو نه می توان اصطلاح مال را بر وی الاق کرد و نه می توان وجود مستقلی برای او قائل شد. به نظر می رسد جنین منجمد شده قابلیت تبدیل شدن به انسان را دارد. اما در حالت انجماد وضعیت حقوقی قابل ثباتی ندارد. در صورت فوت یکی از والدین چنانچه که جنین وارد مراحل رشد شده باشد، از ارث بهره مند خواهد شد. در غیر این صورت بهره مندی نخواهد داشت. همچنین در فرضِ جدایی والدین نیز باید در مورد حقوق جنین منجمد شده تعیین تکلیف صورت گیرد.
عالی بود عزیزم…