دادسرا یکی از نهادهای تحقیقاتی است. به این معنا که با وقوع یک جرم، مرحله شروع به تحقیقات دادسرا است. در واقع، دادسرا متشکل از دادستان، بازپرس و دادیار است که همگی سمت تحقیق در مورد جرم اتفاق افتاده را دارند. پس از اتمام مرحله تحقیقات دادسرا تصمیم خود را در قالب های مختلفی (حکم یا قرار) صادر می کند. در این مقاله به بررسی و تحلیل تصمیمات دادسرا و زمان و نحوه صدور آنها می پردازیم.
تصمیمات دادسرا در چه قالبی صادر می شوند؟
به طور کلی، می توان گفت تصمیمات دادسرا در قالب رای صادر می شود. رای یک تصمیم نهایی و مکتوب است که در آن نتیجه دعوای مطروحه مشخص می گردد.
رای به دو قسمت تقسیم می شود:تصمیمات دادسرا
1- قرار
2- حکم
فرق حکم با قرار چیست؟
وقتی که تصمیم دادگاه مربوط به ماهیت قضیه باشد، حکم صادر می کند. در تصمیم گیری در مورد ماهیت مرجع قضایی بررسی می کند که آیا آنچه که از حیث مدنی یا کیفری اتفاق افتاده است، ثابت است یا ثابت نیست. در این صورت حکم صادر می گردد. تصمیمات دادسرا
اما در دادسرا تمامی تصمیمات در قالب قرار صادر می شود. در فرضی که دادسرا قرار صادر می کند در واقع نظر خود را مبنی بر قابلیت محاکمه متهم در دادگاه و یا عدم قابایت محاکمه متهم در دادگاه اعلام می کند. این روزها همه ما عبارت “صدور قرار منع تعقیب” را شنیده ایم. این امر به این معنا است که دادسرا تحقیقات مقدماتی را انجام داده است. اما در نهایت وقوع بزه را احراز نکرده است. در این صورت قرار منع تعقیب صادر نموده است. اما، در مقابل ممکن است دادسرار “قرار جلب به دادرسی” را صادر کند. این امر به این معنا است که جرمی که اتفاق افتاده است قابل انتساب به متهم است.
البته گاهی اوقات قرارها مربوط به بازداشت موقت متهم، قرار مربوط به تحقیقات محلی، قرار قبولی کفالت و … باشند. در دادسرا تمامی تصمیمات به شکل قرار صادر می شوند. چرا که در نهاد دادسرا بررسی ماهوی انجام نمی گیرد. مقامات دادسرا صرفا به این موضوع می پردازند که آیا جرم قابلیت انتساب به متهم را دارد یا خیر.
تقسیم بندی قرارها در دادسرا به شکل زیر است:تصمیمات دادسرا
1- قرارهای اِعدادی:
قرارهای اعدادی یا قرارهای تمهیداتی و یا قرارهای مقدماتی پرونده را برای برسیدگی بیشتر معِّد و مهیا می کنند. مانند: قرار ارجاع امر به کارشناسی، قرار تحقیق و معاینه محلی و …
فرض کنید، الف به عنوان شاکی به دادسرا مراجعه می کند و اعلام می کند که ب مرتکب جرم جعل در قرارداد شده است. دادسرا برای اینکه به بررسی بیشتر موضوع بپردازد، قرار ارجاع امر به مارشناسی خط را صادر می کند تا دریابد آیا جعل صورت گرفته یا خیر. در چنین فرضی قرار ارجاع به کارشناسی از سوی دادسرا صادر می شود.
2- قرارهای نهایی:تصمیمات دادسرا
در این نوع قرارها مقامات دادسرا در مورد قابلیت انتساب جرم به متهم اظهار نظر می کنند. فرض کنید الف به عنوان شاکی به دادسرا مراجعه می کند و اعلام می نماید که ب در حق او خیانت در امانت کرده است. اسناد و مدارکی دالّ بر خیانت در امانت ب نیز ارائه می دهد. مقامات دادسرا پرونده را بررسی می کنند و در نهایت به این نتیجه می رسند که ب مرتکب جرم خیانت در امانت شده است. در این صورت قرار “جلب به دادرسی” برای ب صادر می کنند. در حالت دیگر اگر مقامات دادسرا پرونده را بررسی کنند و مشاهده وقوع جرم خیانت در امانت نشوند “قرار منع تعقیب” صادر می کند.
همچنین، اگر بزه انتسابی به متهم در دادسرا محرز شود، دادستان با صدور کیفرخواست پرونده را به دادگاه کیفری ارجاع می دهد.
نتیجه گیری مقاله
دادسرا به عنوان یک مقام تحقیقاتی وظیفه تحقیقات اولیه در صورت وقوع جرم را بر عهده دارد. به عبارتی، در زمانی که جرمی اتفاق بیفتد، چه جرم دارای جنبه عمومی باشد و یا خصوصی، دادسرا شروع به تحقیقات می کند. تصمیمات دادسرا، در قالب قرار صادر می شود. قرارها به دو شکل قرارهای اِعدادی و قرارهای نهایی تقسیم می شوند. قرارهای اِعدادی یا قرارهای تمهیداتی پرونده را معّد رسیدگی بیشتر می کند. مانند قرار تحقیق و معاینه محلی و یا قرار ارجاع پرونده به کارشناسی. در مقابل قرارهای نهایی زمانی صادر می شود که دادسرا پس از اتمام تحقیقات قابلیت انتساب جرم به متهم و یا عدم قابلیت انتساب جرم به متهم را اعلام می دارد.
در فرضی که دادسرا وقوع بزه را احراز کند، پرونده را با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری ارجاع می دهد. تصمیمات دادسرا
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.
