اجرای رای طلاق

هنگامی که رای یا دادنامه طلاق از دادگاه صادر می شود، باید ظرف مهلتی که قانون تعیین می کند، آن را اجرا نمود. اما اجرای رای طلاق چگونه است؟ آیا شرایط خاصی دارد؟ آیا برای اجرای رای طلاق حتما باید وکیل اخذ نمود؟ در این مقاله به موضوع چگونگی اجرای رای صادر شده در مورد طلاق می پردازیم. این نکته شایان ذکر است که چگونگی اجرا دادنامه طلاق از اهمیت بسزایی برخودار است. به گونه ای که اگر تشریفات و مواعد آن رعایت نشود، باید از ابتدا اقدام نمود.

چگونه دادنامه طلاق را اجرا کنیم؟ اجرای رای طلاق چگونه است؟

قانون حمایت خانواده دارای یک آیین نامه اجرایی است. در ماده 20 آیین نامه اجرایی چنین بیان شده است که مهلت اعتبار گواهی عدم امکان سازش سه ماه است. بنابراین، اگر زوج در این مدت به دفترخانه ازدواج و طلاق مراجعه کند، اما به علت نداشتن تمکن مالی برای پرداخت حقوق مالی همسرش، دادخواست اعسار داده باشد و گواهی مبنی بر اینکه دادخواست اعسار داده به دفترخانه ارائه دهد، گواهی عدم امکان سازش تا پایان تعیین تکلیف در مورد دادخواست اعسار مرد به قوت و اعتبار خود باقیست. 

ماده 20 آیین نامه اجرایی مقرر می کند:

چنانچه زوج در دفترخانه حاضر شود و گواهی عدم امکان سازش را در مهلت سه ماهه تسلیم کند ولی از جهت پرداخت حقوق مالی زوجه اظهار عجز نماید و گواهی مبنی بر ارائه دادخواست اعسار و تقسیط به دادگاه صالح را در مهلت مذکور به دفترخانه تحویل دهد، اعتبار گواهی عدم امکان سازش تا تعیین تکلیف اعسار به قوت خود باقی خواهد ماند.

چنانچه زوج دادخواست اعسار خود را تقدیم دادگاه نماید، اما گواهی آن را به دفترخانه ارائه ندهد، تکلیف گواهی عدم امکان سازش چیست؟

تصمیم گیری در خصوص حقوق مالی زوجه در زمان طلاق از اهمیت بسزایی برخودار است. دادگاه موظف است در هنگام رسیدگی به دعوای طلاق در مورد مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، جهیزیه زوجه تعیین تکلیف نماید. چرا که با صدور گواهی عدم امکان سازش، زوج باید حقوق مالی زوجه را پرداخت کنند تا بتوانند به دفترخانه ازدواج و طلاق برای جاری شدن صیغه طلاق مراجعه کنند. بنابراین، زوج تنها در صورتی می تواند به دفتر ازدواج و طلاق مراجعه کند که اعسار او ثابت شده باشد. حال اگر زوج اقدام به طرح دعوای اعسار کند، ولی گواهی را تقدیم دقتر خانه نکند چه اتفاقی می افتد؟

این امر به وفور پیش می آید که زوج اقدام به طرح دعوای اعسار به منظور پرداخت حقوق مالی زوجه می نماید، اما به دلیل سهل انگاری و یا هر اقدام دیگری، گواهی را تقدیم دفترخانه نمی کند. در این صورت گواهی عدم امکان سازش با مضی مدت سه ماهه اعتباری نخواهد داشت.

قانون گذار در ماده 34 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده در خصوص اجرای رای طلاق چنین اشاره می کند:

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است. چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفترخانه رسمی طلاق تسلیم کرده است ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارائه نکند، گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است.

در چنین حالتی، زوجین مجبور هستند تمامی مراحل طلاق را از ابتدا طی کنند. چرا که مهلت سه ماهه برای رجوع به دفترخانه به اتمام رسیده است.

تکلیف توافقات زوجین پس از مضی مدت 3 ماهه چیست؟ آیا می توان رای طلاق را اجرا نمود؟

با گذشت مهلت 3 ماه از رای طلاق، در صورت عدم حضور به دفتر ازدواج و طلاق و یا عدم ارائه گواهی اعسار از سوی زوج، تمامی توافقات طرفین باطل و بلااثر است.

تبصره ماده 34 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده نیز در مورد اجرای رای طلاق چنین مقرر می نماید:

 هرگاه گواهی عدم امکان سازش صادر شده بر اساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود کلیه توافقاتی که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است ملغی می‌گردد.

اگر دادگاه حکم طلاق را صادر کند اجرای رای طلاق به چه شکل است؟

در صورتی که زن به دلایلی همچون عسر و حرج دادخواست طلاق دهد دادگاه ادله و مستندات او را بررسی می کند. در صورتی که دادرس دلایل و مستندات زوجه را مطابق با مفاد قانونی تشخیص دهد، حکم طلاق را صادر می کند. حکم طلاق به مدت شش ماه اعتبار دارد. اگر زوجه در مدت شش ماه به دادگاه مراجعه نکند، حکم طلاق قاضی اعتبار خود را از دست می دهد. اما در صورتی که زوجه به دفتر ازدواج و طلاق مراجعه کرد؛ ولی زوج نیامد، سردفتر ابتدا به او اخظار می دهد و در صورت عدم حضور او، خودِ سردفتر صیغه طلاق را جاری می کند. اخطار سر دفتر دو مرتبه به فاصله پانزده روز است و پس از آن در صورتی که زوج اقدام به حضور ننماید، سر دفتر صیغه طلاق اجرا می کند. 

اما نکته مهم در مدت زمان حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش است. حکم طلاق که با طرح دادخواست طلاق از سوی زن، صادر می شود شش ماه اعتبار دارد. اما گواهی عدم امکان سازش که در طلاق توافقی و طلاق به خواست زوج صادر می شود، سه ماه اعتبار دارد. همچنین در حکم طلاق تعیین تکلیف در مورد حقوق مالی زوجه وجود ندارد بر خلاف گواهی عدم امکان سازش. 

• بیشتر بخوانید: طلاق به درخواست زن

نتیجه گیری مقاله

در صورتیکه زوجین گواهی عدم امکان سازش دریافت نمایند، ظرف سه ماه موظف اند که به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه کنتند و اقدام به اجرای صیغه طلاق نمایند. حال، اگر زوج برای پرداخت حقوق مالی زوجه اقدام به ثبت دادخواست اعسار و تقسیط نماید، زوج باید گواهی مبنی بر دادخواست اعسار مطروحه را به دفتر ازدواج و طلاق ارائه دهد. در غیر این صورت پس از مضی مدت سه ماهه گواهی عدم امکان سازش، زوجین از ابتدا باید مراحل طلاق را طی کنند. بنابراین، در صورتی که زوج بخواهد دادخواست اعسار ثبت کند، باید گواهی آن را تقدیم دفتر اسناد ازدواج و طلاق نماید.

قبل از هر اقدام حقوقی، خانوادگی، کیفری و … حتما با وکیل متخصص در آن زمینه مشورت کنید. وکلای موسسه ترنم عدالت با سالها سابقه شما را در رسیدن به حقوقتان یاری و مساعدت می نمایند. 

نظر شما در خصوص مقاله اجرای رای طلاق چیست؟ در قسمت دیدگاه ها نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. 

برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.