به موجب قانون اساسی، تظاهرات و ایجاد تشکل های جمعی به منظور اعتراض حقی است که برای مردم ایران به رسمیت شناخته شده است. در حال حاضر نیز در کشور در حال مشاهده اعتراضات مردمی به دلیل ایجاد فقر و گرانی در کشور هستیم. از سوی دیگر، نیروهای دولتی نیز با شدت و حدت به دنبال سرکوب مردم هستند. حال، سوال اساسی این است که اگر تظاهرات در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده است، چرا بسیاری از اشخاص در بازداشت به سر می برند و یا علت با سرکوب های شدید همچون ضرب و جرح مواجه می شوند. در این مقاله به بررسی اوضاع پیرامون مسئله اعتراضات سراسری ایران با نگاهی به شکل و شمایل تظاهرات در قانون اساسی می پردازیم.
منظور قانون گذار از جواز تظاهرات با هدف نشان دادن اعتراض در کشور چیست؟تظاهرات در قانون اساسی
صرف تظاهرات قانونی، که هدف آن فقط اعتراض است، مطابق قانون ایران عنوان مجرمانه ندارد. اصل 27 قانون اساسی در خصوص برگزاری اعتراضات و تشکل ها چنین بیان می کند:
تشکیل اجتماعات و راهپیمایی‌ها، بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.
به موجب این اصل، تظاهراتی فاقد وصف مجرمانه است که دارای دو خصیصه زیر باشد:
1- بدون حمل هر نوع سلاح اعم از گرم و سرد باشد؛
2- مخل مبانی اسلام نباشد.
اصل 9 قانون اساسی نیز چنین مقرر می کند:تظاهرات در قانون اساسی
در جمهوری اسلامی ایران، آزادی و استقلال و وحدت و تمامیت اراضی کشور از یکدیگر تفکیک ناپذیرند و حفظ آنها وظیفه دولت و آحاد ملت است. هیچ فرد یا گروه یا مقامی حق ندارد به نام استفاده از آزادی، به استقلال سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و تمامیت ارضی ایران کمترین خدشه‌ای وارد کند و هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور آزادی‌های مشروع را، هر چند با وضع قوانین و مقررات، سلب کند.
بنابراین، با نگاه به اصل 9 قانون اساسی می توان چنین نتیجه گرفت که:
تظاهرات به موجب اصل 27 حق مردم است و هیچ کس نمی تواند این حق را از مردم سلب کند.تظاهرات در قانون اساسی
پس علت سرکوب تظاهرات اخیر در ایران چیست؟
همانطور که از اصل 27 قانون اساسی بر می آید، تظاهرات نباید مخل امنیت کشور است. چه اینکه بسیاری از اشخاص بازداشت شده در ماه ها و روزهای اخیر با بر چسب بر هم زدن امنیت کشور، محکوم شدند و مورد بازداشت قرار گرفتند. در واقع، دولت در جایی که احساس کند تظاهرات سبب اخلال در امنیت و نظم عمومی می شود، با اشخاص با شدت برخورد می کند.
چه تظاهراتی غیر قانونی است؟
1- تظاهراتی که مخل مبانی اسلام باشد.
2- تظاهرات همراه با داشتن اسلحه اعم از گرد یا سرد.
3- تظاهرات بر خلاف امنیت کشور باشد. تظاهرات در قانون اساسی
عبارت “مبانی اسلام” به چه معنا است؟تظاهرات در قانون اساسی
“مبانی اسلام” واژه ای عام است که هر یک از مراجع تقلیل سعی در تفسیر آن داشتند. اما فصل مشترک تمامی آن ها در خصوص ارائه تفسیری از مبانی اسلام، این است:
مبانی اسلام به مسائل مهم دینی اطلاق می شود. به عبارت دیگر، مبانی اسلام، هم می توانند در مسائل اصلی اعتقادی همچون توحید و معاد و نبوت باشد و یا در فروع دین و یا در مسائل اخلاقی و اجتماعی. بنابراین، هر امری که سبب ایجاد اخلال در مبانی اسلام شود، محترم نبوده و با آن برخورد خواهد شد.
به رغم ارائه تفسیرهای متفاوت از مبانی اسلام به نظر می رسد تفسیر دقیقی در این خصوص وجود ندارد. چه اینکه بسیاری از اشخاص به دلیل عدم تعیین دامنه مبانی اسلام، با برچسب محارب و مفسد فی الارض به دار مجازات آویخته می شوند. بهتر آن است که تفسیر جامع و دقیق در خصوص واژه “مبانی اسلام” از سوی مقنین و یا مراجع تقلید در کشور ارائه گردد. از این روست که بسیاری از اشخاص با اتهاماتی چون محاربه در حال گذران دوره مجازات خود هستند. حال آنکه هدف آن ها صرفا نشان دادن اعتراض خود نسبت به وضع موجود بوده است.
نظر شما در خصوص وضعیت حاکم بر ایران چیست؟
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.