کلاهبرداری از جمله جرایمی است که در جامعه با آن به وفور مواجه هستیم. گاه ممکن است جرم کلاهبرداری از سوی یک فرد انجام گیرد. گاه ممکن است از سوی یک شرکت انجام شود. به منظور تحقق جرم کلاهبرداری، کلاهبردار باید با توسل به طرق متقلبانه دست به اعمال متقلبانه بزند. همچنین آنچه در جرم کلاهبرداری مهم است این است که شخص اعم از شخص حقیقی و شخص حقوقی قصد بردن مال دیگری را داشته باشد. از این رو، کلاهبرداری در دسته جرایم مقید است. در مقاله زیر با کلاهبرداری و مجازات آن آشنا خواهیم شد. کلاهبرداری چیست
عناصر جرم کلاهبرداری
کلاهبرداری مانند سایر جرایم دارای سه عنصر قانونی، مادی و معنوی (روانی) است.
عنصر قانونی جرم کلاهبرداری: کلاهبرداری چیست
عنصر قانونی جرم کلاهبرداری در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری به این شکل تعریف شده است:
«هر كسی از راه حيله و تقلب مردم را به وجود شركت‌ها، تجارتخانه‌ها، كار‌خانه‌ها، مؤسسات موهوم يا به داشتن اموال و اختيارات واهي فريب دهد و به امور غير واقع اميد‌وار نمايد يا از حوادث و پیش‌آمده‌ای غیرواقع بتر‌ساند و يا اسم يا عنوان مجعول اختيار كند و به يكي از وسايل مذكور يا وسايل تقلبي ديگر وجوه، اموال، اسناد، حواله‌جات، قبوض، مفاصا حساب و امثال آن‌ها تحصيل كرده و از اين راه مال ديگري را ببرد، كلاهبر‌دار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از يك تا هفت سال و پرداخت جزاي نقدي معادل مالي كه اخذ كرده است، محكوم مي‌شود.
در صورتی که شخص مرتکب بر خلاف واقع عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمان‌ها یا مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکت‌های دولتی یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و به طور کلی قوای سه‌گانه و همچنین نیروهای مسلح و نهادها و مؤسسات مأمور به خدمت عمومی اتخاذ کرده یا اینکه جرم با استفاده از تبلیغ عامه از طریق وسایل ارتباط جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله یا نطق در مجامع یا انتشار آگهی چاپی یا خطی صورت گرفته باشد یا مرتکب از کارکنان دولت یا مؤسسات و سازمان‌های دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی یا به طور کلی از قوای سه‌گانه و نیز نیروهای مسلح و مأمورین به خدمت عمومی باشد، علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، از ۲ تا ۱۰ سال و انفصال ابد از خدمات دولتی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است، محکوم می‌شود. کلاهبرداری چیست
عنصر مادی جرم کلاهبرداری:
توسل به مانورهای متقلبانه عنصر مادی جرم کلاهبرداری را تشکیل می دهد. از این رو، کلاهبرداری تنها با فعل مثبت انجام می شود نه با این ترک فعل. کلاهبرداری چیست
عنصر معنوی جرم کلاهبرداری:
عنصر روانی یا معنوی جرم کلاهبرداری از دو سوء نیت عام یا خاص تشکیل شده است. سوء نیت عام جرم کلاهبرداری عبارت است از: علم و عمد مرتکب یعنی کلاهبردار نسبت به ارتکاب جرم کلاهبرداری و سوء نیت خاص، یعنی قصد بردن مال توسط مرتکب.
سؤالات متداول جرم کلاهبرداری چیست
کلاهبرداری اینترنتی چیست؟ کلاهبرداری چیست
هرکس به طور غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن دادهها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون(۲۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده 740-هرکس به طور غیرمجاز داده های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جرای نقدی از یک میلیون (۱.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال و در غیر این صورت به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده۷۴۱ـ هرکس به طور غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مـال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مصادیق جرم کلاهبرداری اینترنتی کدام است؟ کلاهبرداری چیست
- فیشینگ؛
- حراج آنلاین؛
- ارسال SMS؛
- خرید محصولت به صورت آنلاین.
انواع جرم کلاهبرداری: کلاهبرداری چیست
-
کلاهبرداری ساده:
جرم کلاهبرداری جرمی است که توسط کارمندان دولت، شهرداریها و مؤسسات دولتی و … ارتکاب نیابد. همچنین اگر جرم کلاهبرداری توسط رسانه های جمعی و از طریق آن ها اتفاق نیفتد، کلاهبرداری ساده خواهد بود.
-
کلاهبرداری مشدد:
این نوع کلاهبرداری نقطه مقابل کلاهبرداری ساده است. چنانچه جرم کلاهبرداری توسط کارمندان دولت، شهرداریها و مؤسسات اتفاق بیفتد و یا مرتکب در کلاهبرداری خود به رسانه های جمعی متوسل شد، جرم کلاهبرداری از نوع نشدد خواهد بود.
مجازات شروع به جرم کلاهبرداری چقدر است؟ کلاهبرداری چیست
- در مجازات کلاهبرداری ساده حداقل مجازات یک سال خواهد بود و
- در کلاهبرداری مشدد حداقل مجازات دو سال خواهد بود.
آیا در در کلاهبرداری مطالبه خسارت پس از وقوع جرم امکان پذیر است؟ کلاهبرداری چیست
نتیجه گیری مقاله کلاهبرداری چیست
کلاهبرداری از جمله جرایم رایج در کشور است. کلاهبرداری به معنای توسل به وسابل متقلبانه برای بردن مال غیر. این جرم از جمله جرایم مقید است. به این معنا که حتما باید بردن مال غیر و ضرر رساندن به او محقق شود. در غیر این صورت جرم کلاهبرداری تحقق نیافته است. جرم کلاهبرداری در یک تقسیم بندی کلی به کلاهبرداری ساده و کلاهبرداری مشدد تقسیم می شود. کلاهبرداری ساده کلاهبرداری توسط افراد عادی است نه کارمندان دولتی یا رسانه. در مقابل اگر کلاهبرداری توسط کارمندان دولتی یا رسانه انجام شده باشد، کلاهبرداری مشدد است.
در کلاهبرداری مانند سایر جرایم، تحقق سه عنصر قانونی، مادی و معنوی لازم است. عنصر قانونی جرم کلاهبرداری ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری. عنصر مادی جرم کلاهبرداری توسل به وسایل متقلبانه است. از این رو، کلاهبرداری از طریق فعل اتفاق می افتد نه ترک فعل. عنصر معنوی یا روانی جرم کلاهبرداری نیز متشکل از علم و عمد (سوء نیت عام) مرتکب به انجام کلاهبرداری و قصد بردن مال دیگری و ضرر رساندن به او (سوء نیت خاص) است.