داشتن نام نیکو از حقوق اولیه افراد است. اگر فردی از نامی که والدین بر روی او گذاشته اند راضی نیست و یا تمایل دارد که نام دیگری برای خود انتخاب کند، این حق برای او وجود دارد که با طرح دادخواست نام و نام خانوادگی خود را تغییر دهد. بر خلاف باور و نظر عمومی که معتقدند تغییر اسامی مذهبی به غیر مذهبی عملا غیر ممکن است؛ اما آرایی در این خصوص صادر شده است که نشان می دهد، قضات بسیاری از محاکم با تغییر نام از نام مذهبی به نام غیر مذهبی نیز موافقت می کنند. اما تغییر نام و نام خانوادگی مراحل تغییر نام و نام خانوادگی و البته شرایطی دارد که در این مقاله ترنم عدالت به بررسی آن ها می پردازیم:
آیا برای تغییر نام و نام خانوادگی محدودیت سنی وجود دارد؟
خیر. قانون محدودیت سنی برای تغییر نام در نظر نگرفته است. به طوری که:
1- افراد زیر هجده سال توسط والدین می توانند برای تغییر نام و نام خانوادگی اقدام کنند. به عبارت دیگر پدر به عنوان ولی قهری و یا مادر باید دادخواست تغییر نام را از طرف طفل اقامه نماید.
2- افراد بالای هجده سال خودشان می توانند برای تغییر نام و نام خانوادگی اقدام نمایند. چرا که به موجب قانون سن هجده سال، سن رشد محسوب می گردد.
مراحل تغییر نام و نام خانوادگی چیست؟
بعضی از اسامی با تقاضای اداره ثبت احوال به آسانی تغییر می کنند. مثل:
1- اسامی توهین آمیز یا تحقیر کننده. مانند کاکا سیاه، سیاه برزنگی، زردنبو و …
2- اسم های مشترک بین زن و مرد. مثل: متین، ارمیا، تیام و …
3- اسم افرادی که تغییر یا تطبیق جنسیت داده اند.
به غیر از این دسته، برای تغییر سایر اسم ها باید دادخواست تغییر نام و یا نام خانوادگی را در دادگاه مطرح کنیم.
فرض کنید نام فردی زهرا است او تمایل دارد که نام خود را از زهرا به رزا تغییر دهد. در این صورت باید دادخواست تغییر نام را در دادگاه اقامه نماید.
آیا تغییر اسامی مذهبی ممکن است؟
بر خلاف باور عمومی، تغییر اسامی مذهبی امکان پذیر است. اگر چه مقاومت زیادی در دادگاه ها وجود دارد. اما در نهایت ممکن است. فرض کنید نام شخصی رضا است و او می خواهد نام خود را به سیاوش تغییر دهد. در نگاه اول ممکن است با این تغییر نام مخالفت شود. اما پس از بیان ادله قوی توسط وکیل متخصص و متبحر می توان قاضی را مجاب نمود تا با تغییر نام موافقت نماید.
مراحل تغییر نام خانوادگی:
برای تغییر نام خانوادگی حتما باید به اداره ثبت احوال مراجعه کنید نه دادگاه. توجه کنید تغییر نام خانوادگی تنها یک بار امکان پذیر است. فرض کنید نام خانوادگی شخصی فنجانچی است. به دلیل تمسخر او تمایل دارد که نام خانوادگی خود را تغییر دهد. در این حالت، شخص باید به اداره ثبت احوال مراجعه کند و برای تغییر نام خانوادگی اقدام کند. حال، اگر ثبت احوال با تغییر نام خانوادگی موافقت نکرد، دیگر امکان طرح آن وجود ندارد.
وجود اسامی مذهبی در نام خانوادگی:
یکی از پرونده های مطروحه در ترنم عدالت را مطرح می کنیم. نام خانوادگی شخصی حسینی بیژنی است. او تمایلی به وجود واژه “حسینی” در فامیلی خود نداشت. به ما مراجعه نمود و از ما خواست تا صرفا نام خانوادکی او به “بیژنی” تغییر کند. وکیل تغییر نام ترنم عدالت به ثبت احوال مراجعه کرد و در کمیسیون تشکیل شده، توانست کارشناسان را مجاب نماید که نام نیکو حق هر شخصی است. بنابراین، رای به نفع آقای حسینی بیزنی صادر شد و نام خانوادگی او به بیژنی تغییر یافت.
کدام نام های خانوادگی را می توان تغییر داد؟
نام هایی که پیشوند و پسوند دارند: اگر می خواهید نام خانوادگی خود را به نامی تغییر دهید که از قبل وجود داشته باید با مراجعه به ثبت احوال ببینید حق تقدم آن نام برای چه شخصی ثبت شده و بعد از شخص یا ورثه اش اجازه بگیرید تا بتوانید از آن نام استفاده کنید.
بعد از طی مراحل تغییر نام و نام خانوادگی چه اتفاقی می افتد؟
پس از تغییر نام خانوادگی می توان برای تعویض شناسنامه اقدام کرد. همچنین برای تمامی مدارک باید نسخه اصلاح شده دریافت کنید. ضمن اینکه در صفحه توضیحات شناسنامه جدید به تغییر نام و نام خانوادگی اشاره می شود.
نمونه دادخواست تغییر نام خانوادگی در اداره ثبت احوال:
کمیسیون محترم اداره ثبت احوال
با عرض سلام و احترام خدمت شما:
اینجانب به وکالت از موکل خود آقا/خانم کاکا یکتا موارد زیر را خدمت محضر حضرتعالی معروض می دارم:
همه ما می دانیم که نام و نام خانوادگی چیزی نیست که تحت اختیار صاحب نام باشد. بلکه عنوانی است که از بدو تولد همچون یک برچسب بر روی شخص قرار می گیرد. حال، پس از مدتها وقتی شخص به سنی می رسد که حسن و قبح را از یکدیگر تشخیص می دهد و زشتی و زیبایی را می شناسد، تمایل پیدا می کند که نام دیگری برای خود انتخاب کند.
موکل بنده نیز همچون سایر ابنای بشری هیچ اختیاری در تعیین نام خانوادگی خود نداشته است. از سوی دیگر این نام باعث تحقیر و تمسخر او در سطح جامعه شده است. لذا با عنایت به موارد مذکور و با توجه به این امر که داشتن نام و نام خانوادگی نیکو حق هر شخص است، لذا از شما درخواست دارم نسبت به تغییر نام موکل اینجانب دستور مقتضی صادر نمایید.
نتیجه گیری مقاله:
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم هر شخصی حق دارد که نام و نام خانوادگی نیکو داشته باشد. اگر فردی از نامی که برای او انتخاب کرده اند راضی نباشد می تواند دادخواست تغییر نام دهد. البته تا قبل از سن هجده سالگی این دادخواست توسط والدین مطرح می شود و پس از رسیدن به سن هجده سال خود شخص راسا می تواند برای تغییر نام و نام خانوادگی اقدام کند. برای تغییر نام های توهین آمیز و تحقیر کننده، اسامی مشترک میان مرد و زن و اشخاصی که تغییر جنسیت داده اند باید به اداره ثبت احوال مراجعه کرد. اما تغییر الباقی اسامی در صلاحیت دادگاه است.
تغییر نام خانوادگی نیز ممکن است. البته این امر در صلاحیت اداره ثبت احوال است و تنها یک بار می توان برای تغییر نام خانوادگی اقدام نمود. مراحل تغییر نام و نام خانوادگی
قبل از انجام هر امر حقوقی، حتما با وکیل متخصص در آن پرونده مشورت کنید. گروه وکلای موسسه ترنم عدالت با سالها سابقه در امور حقوقی، کیفری، خانوادگی، ثبتی، ملکی و … شما را در رسیدن به حقوقتان یاری و مساعدت می نماید.
برای گرفتن وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صقحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.