یکی از تلخ ترین دعاوی، دعوای میان کارگر و کارفرما است. این دعوا معمولاً بر سر میزان حقوق دریافتی، مرخصیها و بیمه و اخراج … رخ میدهد. رسیدگی به دعاویی که موضوع آن حل اختلاف کارگر و کارفرما است در صلاحیت هیئت تشخیص اداره کار و تعاون و رفاه اجتماعی است. اما ممکن است در بسیاری از موارد اختلاف به راحتی میان کارگر و کارفرما قابل حل نباشد، در این شرایط ممکن است پای دیوان عدالت اداری به منظور رسیدگی به اختلاف نیز به میان آید. البته این امر دربردارنده شرایط و ضوابط است که در این مقاله به آن اشاره خواهیم نمود.
رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما در هیئت تشخیص چگونه خواهد بود؟
در صوررت بروز اختلاف میان کارگر و کافرما، این اختلاف در قدم اول در هیئت تشخیص اداره کار مطرح خواهد بود. در ماده 157 قانون کار بیان شده است که در صورتی که اختلاف بین کارگر و کارفرما در مورد قرارداد کار و یا موافقتنامه های کارگاهی باشد و سازشی میان طرفین حاصل نگردد، اختلاف در هیئت تشخیص اداره کار مطرح خواهد شد. رسیدگی در هیئت تشخیص اداره کار که زیر مجموعه قوه مجریه میباشند. بدون پرداخت هیچ گونه هزینه دادرسی خواهد بود. بر خلاف رسیدگی در دادگاه های دادگستری که تا قبل از پرداخت هزینه رسیدگی آغاز نخواهد شد.
از این جهت رسیدگی در هیئت تشخیص مطلوب نظر مردم خواهد بود. اما به منظور آغاز رسیدگی در هیئت های تشخیص باید دادخواستی با موضوع خواسته و در روی برگه های چاپی نوشته شود. به منظور طرح دادخواست لازم نیست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد. بلکه باید حضوری به اداره کار مراجعه نمود و دادخواست را تنظیم کرد. گاهی رسیدگی به موضوع مورد اختلاف میان کارگر و کارفرما نیازمند جلب نظر کارشناس است که در این صورت باید دستمزد و هزینه کارشناسی پرداخت شود. در غیر این صورت به منزله انصراف از رسیدگی خواهد بود.
هیئت تشخصیت متشکل از چه افرادی است؟
هیئت تشخیص مذکور در این قانون از افراد ذیل تشکیل میشود:
۱ – یک نفر نماینده وزارت کار و امور اجتماعی
۲ – یک نفر نماینده کارگران به انتخاب کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان
۳ – یک نفر نماینده مدیران صنایع به انتخاب کانون انجمنهای صنفی کارفرمایان استان. حل اختلاف کارگر و کارفرما
پس از صدور رأی از هیئت تشخیص ممکن است رأی صادر شده مورد اعتراض قرار بگیرد. در این صورت در هیئتهای حل اختلاف مطرح میشود تا به موضوع اختلاف رسیدگی کنند.
هیئت حل اختلاف متشکل از چه افرادی است؟
هیئت حل اختلاف استان از سه نفر نماینده کارگران به انتخاب کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان یا کانون انجمنهای صنفی کارگران و یا مجمع نمایندگان کارگران واحدهای منطقه و سه نفر نماینده کارفرمایان به انتخاب مدیران واحدهای منطقه و سه نفر نماینده کارفرمایان به‌انتخاب مدیران واحدهای منطقه و سه نفر نماینده دولت (مدیر کل کار و امور اجتماعی، فرماندار و رییس دادگستری محل و یا نمایندگان آنها) برای مدت ۲ سال تشکیل می‌گردد. در صورت لزوم و با توجه به میزان کار هیئت‌ها، وزارت کار و امور اجتماعی می‌تواند نسبت به تشکیل چند هیئت حل اختلاف در سطح استان اقدام نماید.
هیئتهای حل اختلاف از طرفین اختلاف برای حضور در جلسه رسیدگی کتباً دعوت می‌کنند. عدم حضور هر یک از طرفین یا نماینده تام‌الاختیار آنها مانع رسیدگی و صدور رای توسط هیئت نیست. مگر آن که هیئت حضور طرفین را ضروری تشخیص دهد. در این صورت فقط یک نوبت تجدید دعوت مینماید. در هر حال هیائت حتی‌الامکان ظرف مدت یک ماه پس از وصول پرونده، رسیدگی و رای لازم را صادر مینماید.
اجرای رأی در هیئت تشخیص چگونه خواهد بود؟ حل اختلاف کارگر و کارفرما
آراء قطعی صادره از طرف مراجع حل اختلاف کار، لازم‌الاجراء بوده و به وسیله اجرای احکام دادگستری به مورد اجراء گذارده خواهد‌شد. بنابراین، اجرای رأی در هیئت های تشخیص و هیئت های حل اختلاف بر عهده دادگستری خواهد بود. در این صورت کارگر باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند و درخواست صدور اجرائیه برای رأی صادر شده از هیئت های تشخیص را بنماید.
ممکن است کارفرما در هیئت حل اختلاف در مقابل کارگر محکوم شود. اما از اجرای حکم قطعی خودداری کند. در این صورت میتوان با طرح شکایت کیفری به طرفیت کارفرما موضوع استنکاف کارفرما از اجرای رای هیئت تشخیص را از طریق کیفری پیگیری نمود. قانون گذار خودداری از اجرای رای قطعی هیئت حل اختلاف را جرم انگاری کرده و به کارگر این امکان را داده تا در راستای وصول حقوق مالی خویش بتواند به طرفیت کارفرما شکایت مطرح کند.
ماده ۱۸۰ قانون کار چنین مقرر داشته است:
“کارفرمایانی که بر خلاف ماده ۱۵۹ این قانون از اجرای به موقع رای قطعی و لازم اجرای مراجع حل اختلاف این قانون خودداری نمایند، علاوه بر اجرای آرای مذکور با توجه به شرایط و امکانات خاطی به جریمه نقدی از ۲۰ تا ۲۰۰ برابر حداقل مزد روزانه کارگر محکوم خواهد شد”.
دیوان عدالت در رسیدگی به حل اختلافات کارگر و کارفرمایی چه نقشی ایفا مینماید؟
دیوان عدالت اداری راه حل دیگری برای اعتراض به رأی صادره از هیئت حل اختلاف است. به این منظور باید به دفاتر خدمات الکرتونیک مراجعه کرد. و دادخواستی با موضوع مورد نظر نزد دیوان عدالت اداری مطرح نمود. دیوان عدالت اداری همچون سایر محاکم دادگستری موضوع را با قوانین و مقررات تطبیق میدهد. اختلافات میان کارگز و کافرما از طولانی ترین دعاوی است که نیازمند اخذ مشاوره و وکیل میباشد. مؤسسه حقوقی ترنم عدالت شما را تا زمان احقاق حق یاری مینماید.
نتیجه گیری مقاله
حجم گسترده ای از دعاوی مربوط به دعاوی کارگر و کارفرماست. معمولا کاگر و کارفرما بر سر مسائلی همچون دستمزد، مرخصی، پاداش و … ممکن است مشکلاتی با یکدیگر باشند. برای حل اختلاف، ابتدا باید در هیئت های تشخیص وزارت کار دعوا مطرح شود. برای طرح دعوا لازم است به صورت حضوری مراجعه کنید. رای صادره از هیئت های تشخیص در هیئت های حل اختلاف قابل تجدیدنظر خواهی است. ممکن است رای صادر شده از هیئت های حل اختلاف نیز دارای خلل و ایرادی باشد. در این صورت، آخرین راه حل مراجعه به دیوان عدالت اداری خواهد بود.
جهت اشنایی بیشتر باحل اختلافات کارگر و کارفرما با مشاوران تماس بگیرید.
