مهریه مهمترین حقوق مالی زوجه است که پس از وقوع عقد نکاح پرداخت آن بر ذمه زوج قرار می گیرد. در واقع، زوجه می تواند تا قبل از پرداخت مهریه از ادای وظایف زوجیت در مقابل زوج خودداری کند (حق حبس زوجه- ماده 1085 قانون مدنی). امروزه، مهریه معمولا سکه تمام بهار آزادی است. البته، قرار دادن سکه به عنوان مهریه، به یک عرف تبدیل شده است. هر چیزی می تواند به عنوان مهریه قرار گیرد. برخی ممکن است بخواهند چند شاخه گل و یا ملک و یا هر چیز دیگر را به عنوان مهریه قرار دهند. در دوران کنونی، با توجه به رونق گرفتن ارزهای دیجیتال، ممکن است بیت کوین و یا سایر ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه قرار گیرند. اما آیا قرار دادن بیت کوین به عنوان مهریه قانونی است؟ با ما همراه باشید تا به تحلیل این موضوع بپردازیم.
بررسی نظرات در حوزه تعیین مهریه با ارزهای دیجیتال
امید سلیمی بنی چنین بیان می کند:
انتخاب بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه یکی از موضوعات پالش برانگیز در حوزه حقوق خانواده است. چه اینکه با وجود اینکه برخی از حقوقدانان معتقدند بیت کوین و ارزهای دیجیتالی را می توان به عنوان مهریه در سند ازدواج وارد کرد. در مقابل برخی دیگر از حقوقدانان بر این باورند که چنین چیزی خلاف شرع و قانون است.
دکتر کمال رئوف، دادستان مرکز وکلای قوه قضاییه از جمله حقوقدانانی است که معتقد است نباید بیت کوین و یا سایر ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه قرار گیرند. چرا که از نظر این حقوقدان، چنین معامله ای مبتنی بر ضرر زوجه است. از این رو، قرار دادن بیت کوین به عنوان مهریه زوجه را صحیح نمی داند.
در زیر به بررسی نظرات مخالف و موافق پیرامون تعیین ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه می پردازیم:
عمده ترین دلایل مخالفین
ازرهای دیجیتال از جمله بیت کوین، اتریوم و … به عنوان پول یا کالا دارای ارزش مبادلاتی رسمی نیست و عرفا هم دارای مالیت نبوده. لذا مهریه قرار دادن ان قانونی نیست.
پس:
باید در نظر گرفت از آنجایی که این ارزها منشأ قانونی ندارند و عموما نیز به قصد های نامشروع همچون قماربازی در فضای مجازی مورد استفاده قرار می گیرند، قرار دادن آن ها به عنوان مهریه اعتباری ندارد.
همچنین، عده ای از مخالفان بر این باورند که تعیین بیت کوین به عنوان مهریه از مصادیق معامله غرری بوده و باطل است. چرا که مطالبه بیت کوین به عنوان مهریه قابلیت اجرایی شدن در محاکم را ندارد. لذا نمی توان بیت کوین را به عنوان مهریه در عقد نکاح قرار داد.
عمده ترین دلایل موافقین
از نظر برخی از حقوقدانن از جمله مهدی عزیزاده قصاب (وکیل پایه یک دادگستری):
در قانون مدنی گفته شده هر چیزی را که مالیت داشته و قابل تملک نیز باشد می توان مهر قرار داد. بنابراین، تعیین بیت کوین به عنوان مهریه مشکلی ندارد.
تا کنون نظر قطعی ای در مورد قرار دادن ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه وجود ندارد.
نتیجه گیری مقاله
بیت کوین یکی از شناخته شده ترین نوع رمز ارزها است. امروزه با پا گرفتن ارزهای دیجیتال و استفاده از آن ها به ویژه در فضای مجازی ممکن است این سوال به وجود بیاید که آیا می توان بیت کوین را به عنوان مهریه قرار داد؟ متاسفانه دو دستگی در میان حقوقدانان در پاسخ به این سوال وجود دارد. برخی از حقوقدانان بر این باورند که مطالبه بیت کوین از منظر محاکم دادگستری قانونی نیست.
لذا در صورتی که مهریه زوجه بیت کوین باشد، او دچار ضرر و زیان می شود. همچنین دسته دیگر از مخالفین بر این اعتقاد استوارند که بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به عنوان پول دارای ارزش مبادلاتی نیستند. پس، نمی توانند به عنوان مهریه قرار گیرند. در مقابل موافقین چنین استدلال می کنند که به موجب قانون مدنی هر چیزی که مالیت داشته باشد می تواند به عنوان مهریه قرار بگیرد. بنابراین ارزهای دیجیتال نیز به دلیل مالیت داشتن می توانند به عنوان مهریه قرار گیرند.
به نظر می رسد، مشکل اصلی از عدم تعیین مشروعیت برای بیت کوین و سایر رمز ارزها توسط حکومت است. اکنون بیش از چند سال است که ارزهای دیجیتال در جامعه ایران رواج یافته است. اما متاسفانه قانون گذاران تکلیف مشروعیت یا عدم مشروعیت آن ها را مشخص نمی کنند. همین امر نیز موجبات بروز اختلاف در حوزه هایی همچون قرار دادن ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه می شود. اگر حاکمیت در مورد رمز ارزها و ماهیت آن ها شفاف سازی نماید، گره کور بسیاری از مشکلات باز خواهد شد.
نظر شما در مورد قرار دادن سایر ارزهای دیجیتال به عنوان مهریه چیست؟
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره مراجعه کنید.