احاله چیست

احاله یکی از موضوعات نسبتا پیچیده در حقوق است. این مسئله در حقوق کیفری زمانی مطرح می شود که متهم یا متهمین در یک محل ساکن باشند.  و یا جرم در یک محل اتفاق بیفتد. اما مرجع صالح به رسیدگی در جای دیگری باشد. اینجاست که موضوع احاله مطرح می شود. در این مقاله با موضوع احاله و مقررات و شرایط آن آشنا می شویم. احاله چیست

احاله چیست؟

از منظر لغوی احاله به معنای ارجاع، انتقال، محول، واگذاری و … است. اما احاله در اصطلاح معانی مختلفی دارد. از جمله این معانی می توان به ارجاع کردن، حواله دادن، محول کردن، امری را بر عهده کسی گذاشتن تعریف نمود.

چنانچه متهم و یا متهمان در حوزه دادگاه دیگری اقامت داشته باشند و یا محلی که متهم مرتکب جرم شده است از مرجع صالح دور باشد. اما دادگاه دیگری به دلیل نزدیک بودن راحت تر بتواند به موضوع رسیدگی کند. دادگاه می تواند در هر مرحله از رسیدگی کیفری پرونده را از یک حوزه به حوزه ی دیگر استان بفرستد. به عبارت دیگر، می توان گفت احاله عبارت است از واگذاری رسیدگی به یک اتهام از مرجع قضایی واجد صلاحیت به مرجع دیگری که اصلا صلاحیت محلی رسیدگی به جرم را ندارد. احاله چیست

بنابراین، احاله نقض استثنایی صلاحیت محلی است، نه صلاحیت ذاتی. به عبارت صدر ماده 418 قانون آیین دادرسی کیفری احاله هم در دادسرا و هم در دادگاه می تواند صورت بگیرد.

ماده 418 قانون آیین دادرسی کیفری چنین مقرر می کند:

در هر مرحله از رسیدگی کیفری، احاله پرونده از یک حوزه قضائی به حوزه قضائی دیگر یک استان، حسب مورد، به درخواست دادستان یا رئیس حوزه قضائی مبدا و موافقت شعبه اول دادگاه تجدید نظر استان و از حوزه قضائی یک استان به استان دیگر به تقاضای همان اشخاص و موافقت دیوان عالی کشور صورت می گیرد.
تبصره- در مورد جرائم در صلاحیت سازمان قضائی نیروهای مسلح، احاله حسب مورد به درخواست دادستان نظامی یا رئیس سازمان قضائی استان با موافقت رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح انجام می شود.

فلسفه احاله چیست؟

در برخی موارد با توجه به اوضاع و احوال خاص موجود در پرونده ها دادگاهی که جرم در حوزه ی آن واقع نشده و در نتیجه صلاحیت محلی رسیدگی به آن جرم را ندارد به دلایلی بهتر می تواند به آن جرم رسیدگی کند. نسبت به دادگاهی که جرم در حوزه آن اتفاق افتاده است.

درخواست احاله با کیست؟ احاله چیست

درخواست احاله را دادستان و یا رئیس حوزه قضایی مبدأ انجام می دهد. البته باید موافقت شعبه اول دادگاه تجدید نظر استان و دیوان عالی کشور را نیز داشته باشد. نکته قابل ذکر این است که جرایمی که در صلاحیت سامان قضایی نیروهای مسلح است باید دادستان نظامی یا رئیس سازمان قضایی استان احاله را با موافقت رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح انجام دهد.

همچنین پرونده هایی که در صلاحیت سازمان قضایی نیروهای مسلح هستند به خاطر حفظ امنیت عمومی رئیس سازمان قضایی مذکور می تواند پرونده را به حوزه قضایی دیگر احاله دهد و نیازی به موافقت دیگر مراجع ندارد.

ماده 420 قانون آیین دادرسی کیفری مقرر می کند:

علاوه بر موارد مذکور در ماده قبل، به منظور حفظ نظم و امنیت عمومی، بنا به پیشنهاد رئیس قوه قضائیه یا دادستان کل کشور و تجویز دیوان عالی کشور، رسیدگی به حوزه قضائی دیگر احاله می شود.
تبصره- در جرائم در صلاحیت سازمان قضائی نیروهای مسلح، رئیس این سازمان می تواند به منظور حفظ نظم و امنیت عمومی و رعایت مصالح نیروهای مسلح، پرونده را به حوزه قضائی دیگر احاله کند.

احاله در چه شرایطی انجام می شود؟

به موجب ماده 419 قانون آیین دادرسی کیفری احاله در دو صورت تحقق می یابد:

احاله در موارد زیر صورت می‏ گیرد:
الف- متهم یا بیشتر متهمان در حوزه دادگاه دیگری اقامت داشته باشند.
ب – محل وقوع جرم از دادگاه صالح دور باشد، به نحوی که دادگاه دیگر به علت نزدیک بودن به محل وقوع آن، آسان تر بتواند به موضوع رسیدگی کند.
تبصره- احاله پرونده نباید به کیفیتی باشد که موجب عسر و حرج شاکی و یا مدعی خصوصی شود.

نتیجه گیری مقاله

احاله در لغت به معنای انتقال و ارجاع دادن است. و در اصطلاح حقوقی به معنای این است که دادگاهی به جز دادگاهی که جرم در حوزه آن واقع شده، صلاحیت بهتری برای رسیدگی به آن جرم دارد. به موجب ماده 419 قانون آیین دادرسی مدنی، احاله در دو جا اتفاق می افتد: احاله چیست

1- متهم یا بیشتر متهمان در حوزه دادگاه دیگری اقامت داشته باشند.

2- محل وقوع جرم از دادگاه صالح دور باشد. به نحوی که دادگاه دیگر به علت نزدیک بودن به محل وقوع آن، آسان تر بتواند به موضوع رسیدگی کند.

البته به این نکته نیز توجه کنید که احاله پرونده نباید به کیفیتی باشد که موجب عسر و حرج شاکی یا مدعی خصوصی شود.

برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره مراجعه کنید.