نظام نیمه نظامی در فصل هفتم قانون مجازات اسلامی مورد اشاره قانون گذار قرار گرفته است. به نظر می رسد، هدف قانون گذار از در نظر گرفتن چنین نهادی در قانون اصلاح و بازپروری بیشتری مجرم یا مجرمین است. اما منظور از نظام نیمه آزادی چیست؟ مقررات و شرایط آن کدام است؟ در این مقاله با نظام نیمه آزادی و شرایط آن آشنا خواهیم نشد.
منظور از نظام نیمه آزادی چیست؟
نظام نیمه آزادی در ماده 56 قانون مجازات اسلامی تعریف شده است. نظام نیمه آزادی شیوه ای است که بر اساس آن محکوم می تواند در زمان اجرای حکم حبس، فعالیت های حرفه ای، آموزشی، حرفه آموزی، درمانی و نظایر اینها را خارج از زندان انجام دهد.
نظام نیمه آزادی چه طور اجرا می شود؟
به منظور اینکه فرد مجرم، فعالیت های حرفه ای، آموزشی و درمانی و … را خارج از زندان انجام دهد، مراکز نیمه آزادی برای اجرای این مهم در سازمان زندانها و مراکز مربوط به اقدامات تامینی و تربیتی تاسیس شده است.
در چه جرایمی امکان استفاده از نظام نیمه آزادی وجود دارد؟
در حبس تعزیری درجه 5 تا 7 دادگاه صادر کننده حکم قطعی می تواند مشروط به گذشت شاکی و سپردن تامین مناسب و تعهد به انجام یک فعالیت شغلی یا حرفه ای یا آموزشی یا حرفه آموزی یا مشارکت در تداوم زندگی خانوادگی یا درمان اعتیاد و بیماری به گونه ای که خسارت وارد شده به بزه دیده به گونه ای جبران گردد، فرد محکوم را با رضایت خود تحت نظام نیمه آزادی قرار می دهد.
آیا محکوم می تواند صدور حکم مبنی بر استفاده از نظام نیمه آزادی را تقاضا کند؟
بله. البته به شرط اینکه شرایط استفاده از نظام نیمه آزادی وجود داشته باشد (حبس از نوع تعزیری درجه 5 تا 7 باشد، شاکی گذشت کرده باشد، محکوم تامین مناسب سپرده باشد و تعهد به انجام یک فعالیت حرفه ای و یا آموزشی کند). در این صورت محکوم می تواند صدور حکم نیمه آزادی را تقاضا کند و دادگاه موظف به رسیدگی است.
میزان حبس تعزیری درجه 5 و 7:
1- درجه 5: 2 تا 5 سال حبس
2- درجه 6: 6 ماه تا 2 سال حبس
3- درجه 7: 3 ماه تا 6 ماه حبس
نتیجه گیری مقاله
قانون گذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، بیش از هر چیز دیگر به دنبال استفاده از تمهیداتی برای اصلاح و بازپروری مجرمین است. چه اینکه ممکن است، مجرمین و محکومین با سپری کردن عمر خود در زندان بیشتر به سمت و سوی بزه کشانده شوند. آشنایی و دوستی با سایز بزهکاران می تواند فرد را در مسیر انحرافی قرار دهد. اما با تدبیر نظام نیمه آزادی، فرد محکوم خارج از زندان، با انجام فعالیت می تواند برای اجتماع مفید فایده واقع شود و از جاده خلاف خارج گردد. هر چند باید شرایط مربوط به اعمال نظام نیمه آزادی باید وچود داشته باشد.