گاهی ممکن است یک شخص به تنهایی مرتکب جرم نشود. بلکه گروهی تاسیس به سرکردگی شخصی تشکیل و طراحی و سازماندهی و یا اداره شود و آن گروه مرتکب جرم مستوجب حد، قصاص، دیات و تعزیرات شود. در این صورت قانون گذار مجازات سردسته گروه مجرمانه را به صورت جدا در قانون مجازات جرم انگاری کرده است. در این مقاله به موضوع مجازات سردستگی گروه مجرمانه می پردازیم.
منظور از گروه مجرمانه چه گروهی است؟
تبصره یک ماده 130 قانون مجازات اسلامی گروه مجرمانه را چنین تعریف می کند:
گروه مجرمانه عبارت است از گروه نسبتاً منسجم متشکل از سه نفر یا بیشتر که برای ارتکاب جرم تشکیل می‌شود یا پس از تشکیل، هدف آن برای ارتکاب جرم منحرف می‌گردد.
بنابراین، یک گروه مجرمانه ممکن است از ابتدا برای ارتکاب جرم طراحی شود، یا بعدها هدف گروه به سمت ارتکاب جرم گرایش پیدا کند.
سردسته گروه مجرمانه چه کسی است؟
سردسته گروه مجرمانه کسی است که تشکیل، طراحی، ساماندهی یا اداره گروه مجرمانه را بر عهده اوست. به عبارت بهتر، اگر فردی برای تشکیل یک گروه مجرمانه (چه گروه از ابتدا مجرمانه باشد و چه بعدها به سمت ارتکاب جرم سوق پیدا کند) تشکیل دهد و یا آن را سازماندهی و اداره کند سردسته گروه مجرمانه نام دارد.
مجازات سردسته گروه مجرمانه چیست؟
به موجب قانون مجازات اسلامی، هر کسی سردستگی یک گروه مجرمانه را بر عهده بگیرد بسته به آنکه آن گروه مرتکب چه جرمی شود، سردسته به شدیدترین مجازات آن جرم محکوم می گردد.
فرض کنید، الف، ب و ج گروهی هستند که نیت و قصد آنها کلاهبرداری از مردم است. الف سردسته گروه است. در صورتی که عمل کلاهبرداری با توسل به مانورهای متقلبانه محقق شود، الف به حداکثر مجازات کلاهبرداری (هفت سال) محکوم می گردد.
اگر جرم ارتکابی اعضای گروه جزء جرایم مستوجب حد، قصاص یا دیه باشد، مجازات سردسته گروه چقدر است؟
فرض کنید الف و ب و ج اعضایی گروهی هستند که مرتکب عمل قوادی می شوند. قوادی جرمی است مستوجب حد. مجازات قوادی هفتاد و پنج ضربه شلاق است. در این صورت مجازات سر دسته گروه، مجازات معاون در آن جرم خواهد بود. بنابراین، در چنین مثالی سردسته ی جرم به مجازات سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش محکوم می شود.
نکته: اگر گروهی منسجم و سازمان یافته تشکیل شود و مرتکب جرم محاربه و افاساد فی الارض گردند. در صورتی که عنوان محارب یا افساد فی الارض بر سردسته گروه صدق کند به مجازات محارب و افساد فی الارض محکوم می شود.
ماده 130 قانون مجازات اسلامی چنین مقرر می کند:
هرکس سردستگی یک گروه مجرمانه را بر عهده گیرد به حداکثر مجازات شدیدترین جرمی که اعضای آن گروه در راستای اهداف همان گروه مرتکب شوند، محکوم می‌گردد مگر آنکه جرم ارتکابی موجب حد یا قصاص یا دیه باشد که در این صورت به حداکثر مجازات معاونت در آن جرم محکوم می‌شود. در محاربه و افساد فی الارض زمانی که عنوان محارب یا مفسد فی الارض بر سردسته گروه مجرمانه صدق کند حسب مورد به مجازات محارب یا مفسد فی‌الارض محکوم می‌گردد.
تبصره ۱- گروه مجرمانه عبارت است از گروه نسبتاً منسجم متشکل از سه نفر یا بیشتر که برای ارتکاب جرم تشکیل می‌شود یا پس از تشکیل، هدف آن برای ارتکاب جرم منحرف می‌گردد.
تبصره ۲- سردستگی عبارت از تشکیل یا طراحی یا سازماندهی یا اداره گروه مجرمانه است.
نتیجه گیری مقاله
سردستگی گروه مجرمانه عنوان مجرمانه ای است که در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است. منظور از گروه مجرمانه، گروهی است که از سه نفر یا بیشتر تشکیل شده باشد. سردسته گروه مجرمانه نیز کسی است که گروه را تشکیل می دهد یا اداره می کند. مجازات سردسته گروه مجرمانه، حداکثر مجازات جرمی است که گروه مرتکب شده است. اما اگکر گروه مجرمانه مرتکب جرم مستوجب حد، قصاص یا دیه شود، در این صورت سردسته گروه به مجازات معاونت در آن جرم محکوم خواهد شد.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.
