تهدید یکی از جرایم مهم در قانون مجازات اسلامی است. در جامعه کنونی بسیاری از افراد دیگران را تهدید به انجام عملی که خطرات جانی، مالی، حیثیتی و یا ناموسی آنها را در بر می دارد، می کنند. اما شرایط تحقق جرم تهدید چیست؟ آیا هر تهدیدی قابل مجازات است؟ در این مقاله به بررسی موضوع جرم تهدید و شرایط تحقق مجازات برای آن می پردازیم.
تهدید به چه معنا است؟
تهدید از منظر لغوی به معنای ترساندن و هشدار دادن است. اما از منظر حقوقی تهدید به معنای وادار کردن فردی به ارتکاب جرم یا گرفتن مال و یا ترساندن شخص از آسیب های جانی، مالی و حیثیتی است.
نکته: از منظر حقوقی تهدید باید نسبت به مال معین باشد.
مثال برای تحقق جرم تهدید:
مثال اول- فرض کنید الف روی درب پارکینگ خود بنویسد: پارک = پنجری است. چنین عبارتی به کرات جلوی درب منازل و یا دیوارها نوشته شده است. این عبارت جرم و قابل مجازات است.
مثال دوم- فرض کنید الف به ب بگوید آبرویت را در سر کار خواهم برد. این مورد نیز نوعی تهدید نسبت به حیثیت و آبروی فرد است.
اما توجه کنید اگر الف به ب بگوید: “به حسابت خواهم رسید” به دلیل عدم وضوع نوع تهدید، امکان شکایت کیفری وجود ندارد.
آیا تهدید باید واقعی باشد تا جرم محقق شود؟
خیر. فرض کنید الف به ب بگوید خانه ات را خراب می کنم. اعم از اینکه الف بتواند چنین عملی را انجام دهد یا نتواند، جرم تهدید تحقق یافته و قابل مجازات است.
شرایط تحقق جرم تهدید چیست؟
موثر بودن تهدید بسیار مهم است. به این معنا که در فرد تهدید شونده، خوف ضرر جانی، مالی، حیثیتی و یا آبرویی ایجاد کند. بنابراین، اگر پیرمردی 90 ساله و ناتوان و مریض، یک جوان 20 ساله ورزشکار را تهدید کند، جرم تهدید محقق نمی شود. آنچه که مهم است این است که شرایط و ویژگی های فرد تهدید کننده و تهدید شونده (اعم از سن، جنس، مقام و موقعیت، قدرت جسمانی و …) در تحقق جرم تهدید و تعیین میزان مجازات آن مهم است.
آیا جرم تهدید در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است؟
بله. ماده 669 قانون مجازات اسلامی در این خصوص چنین مقرر می کند:
هر گاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید،اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا (۷۴) ضربه یا زندان از دو‌ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
آیا صرف حمل هر گونه سلاح برای قدرت نمایی و یا اخاذی نیز جرم است؟
بله. این موضوع در ماده 617 قانون مجازات اسلامی ذکر شده است:
هر کس به وسیله چاقو و یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرت‌نمایی کند یا آن را وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد‌یا با کسی گلاویز شود در صورتی که از مصادیق محارب نباشد به حبس از شش ماه تا دو سال و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
تبصره ۱ (الحاقی ۱۳۹۶/۹/۲۹) – حمل قمه، شمشیر، قداره و پنجه بوکس در صورتی که صرفاً به منظور درگیری فیزیکی و ضرب و جرح انجام شود جرم محسوب و مرتکب به حداقل مجازات مقرر در این ماده محکوم می‌گردد. واردات، تولید و عرضه سلاحهای مذکور ممنوع است و مرتکب به جزای نقدی درجه شش محکوم و حسب مورد این سلاحها به نفع دولت ضبط یا معدوم می‌شود.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۳۹۶/۹/۲۹) – تولید، عرضه یا حمل ادوات موضوع تبصره (۱) در موارد ورزشی، نمایشی، آموزشی و نیاز ضروری اشخاص برای استفاده شغلی یا دفاع شخصی پس از دریافت مجوز بلامانع است.
ارکان تحقق جرم تهدید چیست؟
1- رکن قانونی جرم تهدید:
ماده 669 قانون مجازات اسلامی رکن قانونی جرم تهدید است.
2- رکن مادی جرم تهدید:
رکن قانونی جرم تهدید بیان و یا رفتاری است که سبب ایجاد رعب و وحشت در تهدید شونده می گردد.
3- رکن روانی جرم تهدید:
تهدید جرمی است عمدی. بنابراین مرتکب باید عامدانه سخنی را بیان کند یا رفتاری را انجام دهد که سبب تهدید در ذهن تهدید شونده گردد. اما انگیزه مرتکب تاثیری در تحقق جرم تهدید ندارد. فرض کنید الف به ب می گوید اگر پول من را ندهی آبرویت را می برم. در اینجا هر چند قصد الف، احقاق حق خود است. اما این امر تاثیری در تحقق جرم تهدید ندارد. البته، قضات در بسیاری از موارد به انگیزه مرتکب جرم تهدید نیز توجه می کنند و ممکن است با در نظر گرفتن انگیزه او برای مجازات مرتکب، تخفیف قائل شوند.
نتیجه گیری مقاله
جرم تهدید از جمله جرایمی است که به کرات در نزد مراجع قضایی مطرح می شود. ماده 669 قانون مجازات اسلامی به جرم انگاری جرم تهدید پرداخته است. همچنین به موجب ماده 617 قانون مجازات اسلامی استفاده از هر نوع وسیله و سلاح برای قدرت نمایی و اخاذی جرم است و مرتکب به حبس و یا شلاق محکوم می گردد. البته، اگر استفاده از سلاح به منظور مصادیق ورزشی، آموزشی و یا شغلی باشد، فرد معاف از مجازات خواهد بود.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.
