بسیاری از کارگران پس از هشت ساعت کاری در طول روز، ساعات اضافه ای را نیز در محل کار می گذرانند تا به آن ها وجهی به عنوان اضافه کاری تعلق گیرد. اما باید توجه داشت که تعلق اضافه کاری به کارگر دارای شرایطی است که در قانون کار به آن اشاره شده است. در این مقاله به موضوع شرایط اضافه کاری در قانون کار می پردازیم.
ساعات کاری به موجب قانون کار چقدر است؟ شرایط اضافه کاری در قانون
بر اساس قانون کار، ساعات کاری هر کارگاه و بنگاه اقتصادی می بایست مطابق با چهل و چهار ساعت در هفته و نباید از هشت ساعت در طول روز بیشتر باشد. به موجب ماده 59 قانون کار در صورت کار بیشتر از ساعت کارِ موظفی می بایست اضافه کار محسوب شود که البته دارای شرایط خاص است. ماده 59 قانون کار چنین مقرر کرده است:
در شرایط عادی ارجاع کار اضافی به کارگر با شرایط ذیل مجاز است:
الف – موافقت کارگر
ب – پرداخت ۴۰% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی.
تبصره – ساعات کار اضافی ارجاعی به کارگران نباید از ۴ ساعت در روز تجاوز نماید (مگر در موارد استثنایی با توافق طرفین).
آبا کارفرما مجاز به ارجاع اضافه کاری به کارگر خواهد بود؟
بله. کارفرما می تواند نظر به اوضاع و احوال پیش آمده اضافه کاری ای را برای کارگر اعمال کند. البته این امر شرایطی دارد که در ماده 60 قانون کار به آن اشاره می گردد. شرایط اضافه کاری در قانون
این ماده چنین بیان می کند:شرایط اضافه کاری در قانون
ارجاع کار اضافی با تشخیص کارفرما به شرط پرداخت اضافهکاری (موضوع بند ب ماه ۵۹) و برای مدتی که جهت مقابله با اوضاع واحوال ذیل ضرورت دارد مجاز است و حداکثر اضافهکاری موضوع این ماده ۸ ساعت در روز خواهد بود (مگر در موارد استثنایی با توافق طرفین).
الف – جلوگیری از حوادث قابل پیشبینی و یا ترمیم خسارتی که نتیجه حوادث مذکور است.
ب – اعاده فعالیت کارگاه، در صورتی که فعالیت مذکور به علت بروز حادثه یا اتفاق طبیعی از قبیل، سیل، زلزله و یا اوضاع و احوال غیر قابلپیشبینی دیگر قطع شده باشد.
تبصره ۱ – پس از انجام کار اضافی در موارد فوق، کارفرما مکلف است حداکثر ظرف مدت ۴۸ ساعت، موضوع را به اداره کار و امور اجتماعیاطلاع دهد تا ضرورت کار اضافی و مدت آن تعیین شود.
تبصره ۲ – در صورت عدم تایید ضرورت کار اضافی توسط اداره کار و امور اجتماعی محل، کارفرما مکلف به پرداخت غرامت و خسارات وارده بهکارگر خواهد بود.
در چه مواردی ارجاع اضافه کاری ممنوع است؟
ماده 61 قانون کار مواردی را که بر اساس آن ها ارجاع اضافه کاری به کارگر ممنوع است را احصاء می کند: شرایط اضافه کاری در قانون
ارجاع کار اضافی به کارگرانی که کار شبانه یا کارهای خطرناک و سخت و زیانآور انجام میدهند ممنوع است.
بنابراین:
1- به کارگران شب کار
2- کارگزان کارهای سخت و زیان آور
اضافه کاری تعلق نمی گیرد.
مبلغ هر ساعت اضافه کاری چقدر است؟
هر ساعت اضافه کاری حداقل از 120.759 ریال شروع می شود.
نتیجه گیری مقاله
اگر کارگر در طول روز هشت ساعت کار کند و سپس ساعاتی را اضافه بر کاری که در طول روز انجام داده است وقف کار نماید. مستحق اضافه کاری خواهد بود. هر ساعت اضافه کاری در قانون کار (تا زمان نگارش این مقاله) 120.759 است. گاهف ممکن است به دلیل حدوث شرایط ویژه ای در کارگاه، کارفرما از کارگر بخواهد تا ساعاتی را به عنوان اضافه کاری بگذراند. این موضوع در ماده 60 قانون کار مورد توجه قانون گذار قرار گرفته است. دقت کنید دو دسته از کارگران از اضافه کاری معاف هستند: اول- کارگران شب کار و دوم- کارگران مشاغل سخت و زیان آور. شرایط اضافه کاری در قانون