برای برخی از مطالبات از جمله مهریه احتمال دارد که خودرو زوج توقیف شود. ممکن است شخص بدهکار از قبل طی یک مبایعه نامه عادی خودرو خود را به دیگری منتقل کند. اما هنوز سند رسمی مالکیت به نام اوست. در این صورت اداره ثبت اقدام به توقیف خودرو و سپس مزایده آن می کند. اما شخص بدهکار، برای جلوگیری از توقیف چه اقدامی می تواند انجام دهد؟ آیا می تواند تقاضای رفع توقیف خودرو را بنماید؟ در این مقاله قصد داریم تا مراحل رفع توقیف خودرو را به طور کامل توضیح و به این سوالان پاسخ خواهیم داد.
چه موقع خودرو توقیف می شود؟ رفع توقیف خودرو چگونه است؟
در حال حاضر برای مطالباتی همچون چک و مهریه از طریق اداره اجرای ثبت می توان اقدام نمود و خودرو بدهکار را توقیف کرد. اما ممکن است شخص از قبل خودروی خود را به دیگری منتقل نماید. اما در بیشتر مواقع این امر در قالب مبایعه نامه امکان پذیر است و ظاهر اسناد رسمی هنوز به نام فروشنده است. در اینجا باید گفت چون سند رسمی مالکیت به دیگری انتقال نیافته است، همچنان امکان توقیف خودروی بدهکار وجود دارد. بنابراین، تنظیم هر نوع سند عادی مثل مبایعه نامه، صلح نامه و … در نزد اداره اجرای ثبت اعتباری ندارد. آنچه دارای اعتبار است سند رسمی است نه سند عادی.
ماده 96 آیین نامه اجرایی مفاد اسناد رسمی در مورد رفع توقیف خودرو چنین مقرر می کند:
هرگاه شخص ثالث نسبت به مال بازداشت شده (اعم از منقول و یا غیرمنقول) اظهار حقی نماید در موارد زیر از مزایده خودداری می‌شود:
۱ـ در موردی که متعهدله اعتراض شخص ثالث را قبول کند.
۲ـ در موردی که شخص ثالث سند رسمی مقدم بر تاریخ بازداشت ارائه کند مبنی بر اینکه مال مورد بازداشت به او منتقل شده و یا رهن یا وثیقه طلب اوست.
۳ـ در صورتی که مال قبل از تاریخ بازداشت به موجب قرار تأمین یا دستور اجرای دادگاه یا اجرای ثبت بابت طلب معترض توقیف شده باشد.
۴ـ هرگاه شخص ثالث حکم دادگاه اعم از قطعی یا غیرقطعی بر حقانیت خود ارائه کند.
۵ ـ در صورتی که قبل از بازداشت از معترض قبول تقاضای ثبت به عنوان ملکیت یا وقفیت شده باشد.
۶ ـ در موردی که بر اثر شکایت معترض موضوع قابل طرح در هیأت نظارت یا شورای عالی ثبت تشخیص شده باشد.
درمورد بندهای ۱و ۲ و نیز در مورد بند ۴ در صورت وجود حکم قطعی از مال رفع بازداشت می‌شود و در سایر موارد ادامه عملیات اجرائی موکول به اتخاذ تصمیم نهائی علیه معترض در مراجع مربوط خواهد بود.
متعهدله می‌تواند از مال مورد بازداشت صرفنظر کرده و درخواست بازداشت اموال دیگر متعهد را بکند.تبصره ۱ـ در صورتی که هر یک از موارد مذکور در این ماده پس از انجام مزایده و قبل از صدور سند انتقال یا تحویل مال منقول تحقق یابد اداره ثبت صورتمجلس مزایده را ابطال و سپس به ترتیب مقرر در ماده فوق عمل خواهدکرد.
تبصره ۲ـ در صورتی که مشخصات مال مورد مزایده با مفاد سند یا حکم مستند شخص ثالث تطبیق نکند اعتراض او مانع عملیات اجرائی نیست و شخص ثالث می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید.
بهتر است مثالی برای رفع توقیف خودرو جهت تقریب موضوع به ذهن بیان کنیم:
آقای رضایی در سال 1400 خودرو خود را در قالب یک مبایعه نامه عادی به دیگری منتقل می کند. خودرو نیز تحویل خریدار می شود. همسر آقای رضایی در سال 1401 نسبت به اجرا گذاشتن مهریه خود اقدام می کند. زوجه دارایی های زوج از جمله خودرو را به اداره ثبت اعلام می کند. اداره ثبت استعلام می گیرد و به رغم تنظیم مبایعه نامه هنوز سند به نام آقای رضایی است. چرا که انتقال به صورت رسمی انجام نشده است. در اینجا اداره ثبت خودرو را توقیف می کند. سپس آقای رضایی با مبایعه نامه عادی خود به اداره ثبت مراجعه می کند و اعلان می دارد که خودرو متعلق به او نیست و تقاضای رفع توقیف خودرو را می نماید.
اما اداره ثبت به این اعتراض او ترتیب اثری نمی دهد. چرا که مبایعه نامه یک سند عادی است. چنانچه ایشان مدعی هستند که خودرو را به دیگری منتقل کرده اند باید سند رسمی در این خصوص ارائه نمایند. بنابراین، با سند عادی امکان رفع توقیف خودرو وجود ندارد.
آیا عملیات مزایده خودرو انجام می شود؟
بله. از آنجایی که طی استعلامات اداره ثبت خودرو به نام شخص آقای رضایی است و صرفا با تنظیم یک مبایعه نامه نمی توان گفت خودرو به دیگری منتقل شده است، اداره اجرای ثبت عملیات مزایده خودرو را آغاز می کند. تا از محل فروش آن، بدهی شخص را بپردازد. بنابراین، شما نمی توانید به استناد مبایعه نامه ای که تنظیم کردید از ملک رفع توقیف نمایید. همچنین تنظیم صلح نامه، هبه نامه و یا هر نوع انتقال دیگری فاقد اعتبار است.
رفع توقیف خودرو چگونه است؟
برای اینکه آقای رضایی بتواند از خودرو رفع توقیف نماید، باید معامله انجام شده را در دادگاه اثبات کند. چنانچه از منظر دادگاه معامله به وقوع پیوسته باشد، آقای رضایی می تواند ادعای رفع توقیف خودرو را مطرح کند.
نتیجه گیری مقاله
گاهی ممکن است شخص بدهکار اموال خود از جمله خودرو را در قالب سند عادی (مبایعه نامه یا صلح نامه یا هبه نامه و …) به دیگران منتقل کند. حال اگر طلبکار برای توقیف خودرو اقدام کند از آنجایی که سند رسمی مالکیت هنوز به نام فروشنده است، می تواند خودرو را توقیف نماید. چه اینکه اداره ثبت تنها به اسناد رسمی تنظیم شده اعتبار می بخشد. در این صورت مراحل مزایده خودرو نیز آغاز می شود. چنانچه فرد بدهکار مدعی است که مال را به دیگری منتقل کرده است، باید این موضوع را از طریق اقامه دعوا در مراجع دادگستری اثبات کند تا رفع توقیف خودرو انجام گیرد. این پروسه زمان بر و پیچیده است. از این رو، بهتر است تا با وکیل مشورت نمایید.
قبل از هر گونه اقدام حقوقی حتما با وکیل یا کارشناس حقوقی متخصص در این حوزه مشورت نمایید. وکلای موسسه ترنم عدالت با سالها تجربه شما را راهنمایی و مساعدت می نمایند.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.