این امر محتمل است که در دوران نامزدی، هر کدام از نامزدها برای طرف مقابل خود هدیه خریداری کنند. اما متاسفانه گاهی اوقات پیش می آید که وصلت نامزدی به هم می خورد. در این صورت تکلیف هدایای داده شده توسط نامزدها به یکدیگر چیست؟ آیا می توان هدایای دوران نامزدی را پس گرفت؟در این مقاله در مورد استرداد هدایای نامزدی توضیح خواهیم داد.
نامزدی چه دورانی است؟
نامزدی نوعی وعده ازدواج است. در واقع، در دوره نامزدی مرسوم است که دختر و پسر برای یکدیگر تعیین می شوند (به اصطلاح نشان می گردند). اما دوره نامزدی با عقد نکاح (دائم یا موقت) متفاوت است. به عبارتی، می توان گفت نامزدی، مرحله ای پس از خواستگاری است. در این مرحله دختر و پسر با یکدیگر آشنایی بیشتری به منظور ازدواج پیدا می کنند. اما، در همین مرحله ممکن است هدایایی میان نامزدها رد و بدل شود. حال سوال این است:
آیا می توان هدایای دوران نامزدی را پس گرفت؟
بله. به موجب قانون، امکان پس گرفتن هدایای دوران نامزدی وجود دارد. اما این امر منوط به وجود شرایطی می باشد.
شرایط پس گرفتن هدایای دوران نامزدی چیست؟
1- وصلت نامزدها در اثر فوت به هم نخورده باشد. اگر وصلت میان نامزدها در اثر فوت به هم بخورد، دیگر به موجب قانون، امکان استرداد هدایای نامزدی وجود ندارد. اما در صورتی که علت به هم خوردن نامزدی، عدم تفاهم میان نامزدها و یا دلایل دیگر باشد می توان هدایا را مسترد نمود. فرض کنید الف و ب با هم نامزد کرده اند. در دوران نامزدی نیز هدایای زیادی برای یکدیگر تهیه کرده اند. حال الف فوت می کند. در این صورت ب نمی تواند هدایای دوره نامزدی را مسترد کند. اما اگر وصلت میان الف و ب به دلیل عدم تفاهم به هم بخورد امکان استرداد هدایای نامزدی وجود دارد.
2- هدایا، بدون تقصیر یکی از نامزدها تلف نشده باشد. فرض کنید الف و ب با یکدیگر نامزد کرده اند. الف پارچه ای برای ب به رسم کادو خریده است. متاسفانه بدون تقصیر ب، خانه او دچار آتش سوزی و احتراق می شود و پارچه از بین می رود. در این فرض نیز نمی توان هدیه را پس گرفت. اما اگر ب، پارچه را خود، به طور تعمدی آتش زده باشد، می توان آن را مسترد نمود.
تفکیک بین هدایای مصرف شدنی و مصرف نشدنی در دوران نامزدی:
1- هدیه مصرف شدنی هدیه ای است که با مصرف از بین می رود. مانند: عطر. اگر یکی از نامزدها برای طرف دیگر عطر خریداری کرده باشد، در این صورت اگر عین هدیه (عطر) موجود باشد می تواند آن را مسترد کند. در غیر این صورت امکان استرداد آن وجود ندارد.
2- هدیه مصرف ناشدنی هدیه ای است که با مصرف همچنان امکان انتفاع و بهره برداری از آن هدیه وجود دارد. مانند: طلا. در این صورت اگر عین هدیه موجود باشد می توان عین آن را مسترد نمود. در غیر این صورت باید قیمت آن را مسترد کرد.
نکته: برای استرداد هدایای نامزدی بهتر آن است که ابتدا اظهارنامه با موضوع پس گرفتن هدایا، مطرح کنید. در اظهارنامه مهلت معقولی برای فرد به منظور استرداد هدایا در نظر بگیرید. اگر طرف مقابل همچنان از استرداد هدایای نامزدی خودداری کرد، در دادگاه دادخواستی با موضوع رجوع از هبه مطرح کنید.
نتیجه گیری مقاله
نامزدها در طول دوران نامزدی، هدایایی را برای یکدیگر خریداری می کنند. اما ممکن است وصلت نامزدی به دلایل مختلف همچون عدم تفاهم، ناسازگاری نامزدها، عدم علاقه و … به هم بخورد. در این صورت قانون در مورد استرداد هدایای دوران نامزدی تعیین تکلیف کرده است. به این معنا که اگر وصلت در اثر حادثه ای غیر از فوت به هم بخورد امکان پس گرفتن هدایا وجود دارد. البته، باید میان هدایای مصرف شدنی و هدایای مصرف نشدنی قائل به تفکیک شد. در صورتی که هدایا از نوع مصرف شدنی باشند، تنها در فرضی که عین هدیه موجود باشد می توان آن را پس گرفت. اما چنانچه هدایا از نوع مصرف ناشدنی باشد، در صورت تلف هدیه می توان قیمت آن را مطالبه کرد.