به موجب قانون آیین دادرسی مدنی، اگر یک شخص خارجی علیه یک ایرانی طرح دعوا کند باید تامین مناسب بسپارد. البته پرداخت تامین توسط اتباع خارجی به شرایط و قواعدی بستگی دارد که در قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده است. در این مقاله با شرایط گرفتن تامین از اتباع خارجی آشنا می شویم.
آیا گرفتن تامین از اتباع خارجی الزامی است؟گرفتن تامین از اتباع خارجی
خیر. به موجب ماده 144 قانون آیین دادرسی مدنی، گرفتن تامین از یک تبعه خارجی در صورتی الزامی است که خوانده ایرانی این امر را تقاضا کند. به عبارت دیگر، اگر خوانده ایرانی تقاضای تامین از تبعه خارجی ننماید، دادگاه تکلیفی به اخذ تامین از اتباع خارجی ندارد.
مثال: گرفتن تامین از اتباع خارجی
فرض کنید یک فرد اسپانیایی علیه یک ایرانی به موجب یک سند عادی دعوای مطالبه وجه مطرح کند. در این حالت، تبعه ایرانی که خوانده دعوا محسوب می شود، می تواند از تبعه خارجی درخواست تامین کند.
ماده 144 قانون آیین دادرسی مدنی چنین بیان می دارد:
اتباع دولتهای خارج، چه خواهان اصلی باشند و یا بهعنوان شخص ثالث وارد دعوا گردند. بنابه درخواست طرف دعوا، برای تأدیهخسارتی که ممکن است بابت هزینه دادرسی و حقالوکاله بهآن محکوم گردند باید تأمین مناسب بسپارند. درخواست اخذ تأمین فقط از خوانده تبعهایران و تا پایان جلسه اول دادرسی پذیرفته میشود.
خوانده ایرانی تا چه زمانی مهلت برای تقاضای تامین از تبعه خارجی را دارد؟
چنانچه خوانده ایرانی بخواهد از تبعه خارجی تامین دریافت کند تا پایان جلسه اول دادرسی فرصت دارد تا تقاضای تامین نماید.
پایان جلسه اول دادرسی چه زمانی است؟گرفتن تامین از اتباع خارجی
منظور از جلسه اول دادرسی جلسه ای است که شرایط رسیدگی به دعوا فراهم شده باشد و خوانده نیز امکان و فرصت دفاع را داشته باشد. بنابراین، پایان جلسه اول دادرسی به زمان اطلاق می گردد، که رسیدگی به دعوا تمام شده و خوانده نیز دفاعیات مقتضی را به عمل آورده است. بنابراین، گاها ممکن است جلسه اول دادرسی چندین بار تمدید شود. تا زمانی که این تمدیدها ادامه داشته باشد جلسه اول دادرسی هنوز تمام نشده است.
در چه شرایطی تبعه خارجی به عنوان خواهان دعوا از دادن تامین معاف است؟
ماده 145 قانون آیین دادرسی مدنی مواردی را که خواهان خارجی از دادن تامین معاف است را بیان می کند:
درموارد زیر اتباع بیگانه اگر خواهان باشند از دادن تأمین معاف میباشند:
1 – در کشور متبوع وی، اتباع ایرانی از دادن چنین تأمینی معاف باشند.
2 – دعاوی راجع به برات، سفته و چک.
3 – دعاوی متقابل.
4 – دعاوی که مستند به سند رسمی میباشد.
5 – دعاوی که بر اثر آگهی رسمی اقامه میشود از قبیل اعتراض به ثبت و دعاوی علیه
متوقف.
نکات اخذ تامین از تبعه خارجی:گرفتن تامین از اتباع خارجی
1- گاهی ممکن است وسط یک دعوا، تابعیت خارجی خواهان کشف شود و یا به دلیلی تابعیت ایرانی از طرف سلب گردد. در این صورت خوانده می تواند تقاضای تامین مناسب از خواهان نماید.
2- چنانچه، خوانده ایرانی درخواست تامین کند تا زمانی که تبعه خارجی تامین را نپردازد، رسیدگی متوقف می شود.
3- اگر خواهان خارجی در مهلتی که برای او تعیین شده است تامین را نبپردازد، در این صورت به درخواست خوانده (چه در مرحله بدوی و چه در مرحله تجدیدنظر (تجدیدنظر خوانده)) قرار رد دادخواست صادر می شود. این قرار قابل اعتراض است.
ماده 147 قانون آیین دادرسی مدنی چنین اذعان می کند:
دادگاه مکلف است نسبت به درخواست تأمین، رسیدگی و مقدار و مهلت سپردن آن را تعیین نماید و تا وقتی تأمین داده نشده استدادرسی متوقف خواهد ماند. درصورتی که مدت مقرر برای دادن تأمین منقضی گردد و خواهان تأمین نداده باشد در مرحله نخستین به تقاضای خواندهو در مرحله تجدیدنظر به درخواست تجدیدنظر خوانده، قرار رد دادخواست صادر میگردد.
4- کافی بودن یا نبودن تامینی که خواهان خارجی باید بسپارد بستگی به نظر دادگاه دارد.
ماده 148 قانون آیین دادرسی مدنی در این خصوص چنین مقرر می کند:
چنانچه بر دادگاه معلوم شود مقدار تأمینی که تعیین گردیده کافی نیست، مقدار کافی را برای تأمین تعیین میکند. درصورت امتناعخواهان یا تجدیدنظرخواه از سپردن تأمین تعیین شده برابر ماده فوق اقدام میشود.
نتیجه گیری مقاله گرفتن تامین از اتباع خارجی
چنانچه شخص خارجی بخواهد علیه یک ایرانی طرح دعوا کند بنا به درخواست خوانده ایرانی باید تامین مناشب بپردازد. در غیر این صورت قرار رد دادخواست از سوی دادگاه صادر می گردد. البته در برخی از موارد خواهان خارجی از دادن تامین به نفع خوانده ایرانی معاف است. این موارد عبارتند از:
1-رفتار متقابل با اتباع ایرانی در آن کشور. فرض کنید در کشور اتریش اگر یک شخص ایرانی بخواهد علیه یک فرد تبعه اتریش دعوا مطرح کند، دادگاه اتریش از او تامین دریافت نمی کند. در این صورت، خواهان اتریشی نیز در صورت اقامه دعوا علیه ایرانی از دادن تامین معاف است.
2- دعوای متقابل (خواهان ایرانی علیه یک خارجی اقامه دعوا کند. سپس شخص ایرانی نیز یک دعوای متقابل علیه شخص خارجی مطرح کند که با دعوای اصلی ارتباط مستقیمی داشته باشد).
3- دعوای راجع به اسناد تجاری.
4- دعوای مستند به یک سند رسمی.
5- دعوایی که بر اثر ثبت آگهی اقامه شده باشد و یا دعاوی مربوط به شخص متوقف یا ورشکسته.