وکالت در دعاوی

حقوق علمی است که تبحر در آن نیازمند تخصص است. دانشجویان رشته حقوق با گذراندن دوره های آموزشی چهارساله در دانشگاه ها مهیای شرکت در آزمون وکالت می شوند. این آزمون همه ساله برگزار می گردد. قبولی در آزمون کانون وکلای دادگستری، گرفتن پروانه و مجوز وکالت را برای پذیرفته شدگان این آزمون به ارمغان می آورد. بدین ترتیب وکلای متخصص و متبحر وارد بازار کار می شوند و می توانند در صورت ارجاع دعاوی و پرونده به آنها به امر وکالت مشغول شوند. وکالت در دعاوی

اما به موجب مقررات قانون آیین دادرسی مدنی، وکلا مستلزم طی مقررات و شرایطی در نزد مراجع قضایی هستند. در این مقاله به نکات قانون آیین دادرسی مدنی در باب وکالت در دعاوی می پردازیم. وکالت در دعاوی

آیا استفاده از وکیل در مراجع قضایی سقفی دارد؟وکالت در دعاوی

بله. اما اینکه هر شخص از چه تعداد وکیل می تواند در نزد مراجع قضایی استفاده کند بستگی به این امر دارد که پرونده حقوقی است یا کیفری. در دعاوی حقوقی هر یک از اصحاب دعوا اعم از خواهان و خوانده حداکثر می توانند دو نفر وکیل را معرفی کنند.

اما در مورد دعاوی کیفری مانند سرقت، قتل، خیانت در امانت و … موضوع کمی پیچیده است. چه طور؟

در دعاوی که در صلاحیت دادگاه کیفری یک است، طرفین می توانند حداکثر تا سه وکیل داشته باشند.

در دعاوی که در صلاحیت دادگاه کیفری دو است، طرفین می توانند حداکثر دو وکیل داشته باشند. ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری بیان می کند که چه جرائمی در صلاحیت دادگاه کیفری یک است. وکالت در دعاوی

به جرائم زیر در دادگاه کیفری یک رسیدگی می‌شود:
الف- جرائم موجب مجازات سلب حیات
ب- جرائم موجب حبس ابد
پ – جرائم موجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن
ت – جرائم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر
ث- جرائم سیاسی و مطبوعاتی

آیا شرط وکالت در دعاوی قبولی در آزمون کانون وکلای دادگستری مرکز است؟

علی الاصول شخصی که دارای پروانه وکالت است می تواند وکالت سایر اشخاص را بر عهده بگیرد. اما در خصوص اشخاصی که پروانه وکالت ندارند نیز با در نظر گرفتن ملاحظاتی می توانند در جرگه ی نمایندگان حقوقی (نه وکیل) قرار گیرند:

وزارت خانه ها، نهادهای وابسته به دولت، شهرداری ها، بانک ها و سایر موسسات دولتی می توانند از کارمندان رسمی خود به عنوان نماینده حقوقی استفاده کنند. البته به شرطی که کارمند واجد یکی از شرایط زیر باشد:

1- دارا بودن مدرک کارشناسی حقوق با دو سال سابقه کارآموزی در دفاتر حقوقی دستگاه های مربوط.

2- دو سال سابقه کار قضایی یا وکالت به شرط عدم محرومیت از اشتغال به مشاغل قضایی یا وکالت.

3- ارائه معرفی نامه نمایندگی به مرجع قضایی. وکالت در دعاوی

نکته: مقامی که نمایندگی حقوقی را به شخص اعطا می کند باید خود دارای سمت مدیریت و یا مدیریت عاملی و یا ریاست در آن دستگاه باشد. در غیر این صورت ارائه نامه نمایندگی از اعتبار موجه برخوردار نخواهد بود. 

چه اموری نیازمند تصریح در وکالت نامه ها هستند؟

ماده 35 قانون آیین دادرسی مدنی بیان می کند که موارد زیر نیازمند تصریح در وکالت نامه ها هستند:وکالت در دعاوی

1 – وکالت راجع به اعتراض به رأی، تجدیدنظر، فرجام‌خواهی و اعاده دادرسی.
2 – وکالت در مصالحه و سازش.
3 – وکالت در ادعای جعل یا انکار و تردید نسبت به سند طرف و استرداد سند.
4 – وکالت در تعیین جاعل.
5 – وکالت در ارجاع دعوا به‌داوری و تعیین داور.
6 – وکالت در توکیل.
7 – وکالت در تعیین مصدق و کارشناس.
8 – وکالت در دعوای خسارت.
9 – وکالت در استرداد دادخواست یا دعوا.
10 – وکالت در جلب شخص ثالث و دفاع از دعوای ثالث.
11 – وکالت در ورود شخص ثالث و دفاع از دعوای ورود ثالث.
12 – وکالت در دعوای متقابل و دفاع درقبال آن.
13 – وکالت در ادعای اعسار.
14 – وکالت در قبول یا رد سوگند.

چه مواردی قابل توکیل نیستند؟ به عبارت دیگر در چه مواردی نمی توان به یک وکیل دادگستری اعطای وکالت نمود؟

سوگند، شهادت، اقرار، لَعان و ایلاء قابل توکیل نیستند. فرض کنید شخصی قرار است در نزد دادرس سوگند یاد کند یا شهادت به امری دهد، این امر قابل وکالت نیست. همچنین برای اقرار شخص مُقِر باید خودش در نزد مقام قضایی برای اقرار حاضر گردد. لعان (نسبت دادن زنا از طرف شوهر به زن) امری نیست که وکیل دادگستری بتواند آن را انجام دهد. همچنین ایلاء (سوگند شوهر برای عدم برقراری رابطه زناشویی با همسر دائمی خود) قابل توکیل نیست.

• مطالب مرتبط: مقاله مفهوم ایلاء چیست؟

شرایط عزل و استعفای وکیل چگونه است؟وکالت در دعاوی

الف- شرایط عزل وکیل:

وکالت عقدی جایز است و موکل هر زمان که بخواهد می تواند وکیل خود را عزل نماید. اما وکیل باید از عزل موکل اطلاع یابد. بنابراین، تا زمانی که وکیل از عزل موکل آگاهی نیافته است اقدامات او معتبر خواهد بود. بهتر است موکل با ارسال یک اظهارنامه و یا تدوین لایحه عزل وکیل او را از سمت وکالت عزل نماید.

ب- شرایط استعفای وکیل:

وکیل نیز هر زمان که تمایل داشته باشد می تواند از امر وکالت استعفاء دهد. در این صورت دادگاه مکلف است موکل را مطلع سازد که یا شخصا و یا توسط وکیل دیگر دعوا را ادامه دهد. همچنین مهلت یک ماهه ای به موکل از سوی دادگاه اعطا می شود. در حال حاضر وکلا از طریق تدوین لایحه ای استعفای خود را در پرونده اعلان می دارند.

البته، گاهی امکان دارد که در صورت فوت یا استعفای وکیل دادرسی به تاخیر نیفتد. این امر در فرضی است که دادرس نیازی به ادای توضیح برای درک بهتر پرونده نداشته باشد.

معاذیر وکلا به منظور عدم حضور در جلسه دادرسی چیست؟

وکیل مانند هر انسان دیگری ممکن است درگیر حادثه ای شود و نتواند در جلسه دادرسی حاضر گردد. معاذیر موجهه برای وکلا در ماده 41 قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده است:

1 – فوت یکی از بستگان نسبی یا سببی تا درجه اول از طبقه دوم.
2 – ابتلاء به مرضی که مانع از حرکت بوده یا حرکت، مضر تشخیص داده شود.
3 – حوادث قهری ازقبیل سیل و زلزله که مانع از حضور در دادگاه باشد.
4 – وقایع خارج از اختیار وکیل که مانع از حضور وی در دادگاه شود.

وکلا در طول سال پرونده های زیادی را دریافت می کنند. ممکن است حضور در یک جلسه دادرسی با حضور در جلسه دادرسی دیگر تداخل داشته باشد. در این صورت تکلیف چیست؟

در صورت تداخل جلسات دادرسی در دادگاه های کیفری و حقوقی، وکیل مکلف است در نزد مراجع کیفری حاضر شود و برای دادگاه حقوقی لایحه ای ارسال دارد.

نکات مهم امر وکالت در دعاوی:وکالت در دعاوی

1- اگر دو نفر به صورت مجتمعا وکالت شخصی را بر عهده داشته باشند باید هر دو در جلسه دادرسی حاضر شوند. یا یکی از وکلا در جلسه دادرسی حاضر شود و وکیل دیگر لایحه ای ارسال کند.

2- اگر تنها یکی از وکلا حاضر شود و وکیل دیگر در جلسه دادرسی حاضر نشود و لایحه ای نیز نفرستد، دادگاه به اظهارات وکیل توجهی نمی کند.

3- اگر وکیل عذر موجهی برای حضور در دادرسی نداشته باشد و یا دلیل خود برای عدم حضور در جلسه دادرسی را به صورت کتبی اعلام نکند، مشمول تعقیب انتظامی  در دادسرای انتظامی وکلا می شود.

4- تنظیم وکالت نامه به صورت الکترونیک برای تمامی وکلا امکان پذیر است. اما در فرضی که موکل از اتباع خارجه باشد همچنان باید به روش قدیم (وکالت نامه های دستی) توسل نمود.

5- برای اعطای وکالت نامه در خارج از کشور باید به کنسول گری مراجعه نمود.

نتیجه گیری مقاله

همان طور که گفتیم، دانشجویان رشته حقوق، پس از گذراندن دوره های آموزشی در دانشگاه ها باید برای اخذ پروانه وکالت در آزمون کانون وکلا شرکت نمایند. پس از قبولی در آزمون و گذران دوره کارموزی شخص به عنوان وکیل وارد بازار وکالت می گردد. اما به موجب آنچه در فوق گفتیم برخی از امور قابل ارجاع به وکیل نیستند. سوگند، شهادت، اقرار، لعان و ایلاء از این دسته امور هستند. همچنین، وکلا باید توجه داشته باشند که در تنظیم وکالت نامه اختیارات خود را به طور شفاف در آن ذکر نمایند.

اگر موکل از اتباع خارجه باشد تنظیم وکالت نامه به صورت الکترونیک امکان پذیر نیست. اشخاصی که در خارج از ایران سکونت دارند برای اعطای وکالت به شخصی در داخل ایران باید به کنسول گری مراجعه کنند. وکالت در دعاوی

وکلا و کارشناسان موسسه ترنم عدالت علوی شما را تا زمان احقاق حقوقتان مساعدت می نمایند. با ما تماس بگیرید. 

برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.