تدلیس در نکاح یا فریب در ازدواج زمانی مطرح می شود که یکی از زوجین دیگری را به داشتن امور غیر واقع نظیر تحصیلات، تجرد، و … فریب دهد. اما بعدها خلاف آن اثبات شود. در این صورت مبحث فریب در ازدواج یا تدلیس در نکاح مطرح می شود. در زیر به بررسی نمونه رای تدلیس در نکاح تدلیس می پردازیم. طبق این رای مرد قبلا ازدواج کرده، اما این موضوع را از همسرش پنهان کرده است. همچنین نزدیکی میان زوج و همسر اول او اتفاق نیافتاده است. بررسی نظر دادگاه بدوی و تجدیدنظر در این خصوص جالب است.
فسخ نکاح چیست؟
یکی از طرق انحلال نکاح فسخ نکاح است. نکاح ممکن است با طلاق یا فسخ، بذل مدت (در نکاح موقت- صیغه) و فوت منحل شود. فسخ نکاح در هر زمان امکان پذیر نیست. مگر مواردی که قانون گذار ذکر کند. البته عمل فسخ باید فورا انجام شود. مثلا اگر مردی متوجه وجود بیماری افضاء در همسر خود شود باید در کوتاه ترین زمان ممکن نکاح را فسخ کند. در این صورت اگر نزدیکی واقع نشده باشد، مهریه به زن تعلق نمی گیرد. اما در صورت وقوع نزدیکی زن مستحق مهر است. مگر در بیماری عنن که مخصوص مردان است. اگر مردی دچار بیماری عنن باشد و زن بخواهد از او جدا شود، زن مستحق تمام مهر خواهد بود. حال اگر یا زن از بیماری خود مطلع باشند اما به طرفمقابل اعلان نکنند در این صورت جرم تدلیس در نکاح تحقق می یابد . بنابراین، موضوع از منظر کیفری نیز قابل پیگیری است. در ادامه این نوشتار به بررسی نمونه رای تدلیس در نکاح می پردازیم.
موارد فسخ نکاح بین زوج و زوجه چیست؟
عقد نکاح به یکی از طرق زیر میان زوج و زوجه منحل می شود:
1- طلاق در عقد دائم
2- بذل مدت در نکاح منقطع یا صیغه
3- فسخ نکاح (چه در نکاح دائم و چه در نکاح منقطع)
4- فوت هر یک از زوج یا زوجه.
شرایط اعمال فسخ نکاح در قانون مدنی چیست؟
قانون گذار در قانون مدنی در خصوص فسخ نکاح توضیحاتی را بیان می کند. به موجب مقررات قانون مدنی اگر مریضی در زوج یا زوجه مشهود باشد، در این صورت برای برای طرف دیگر حق فسخ ایجاد می شود. البته، امراضی که ذکر شده جنبه حصری ندارند. اما قانون گذار سخت گیری زیادی در باب فسخ نکاح به کار برده است.
چه امراضی در مرد موجب حق فسخ برای زن می شوند؟نمونه رای تدلیس در نکاح
1- جنون
ماده 1121 مقرر می کند:
جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار اعم از این که مستمر یا ادواری باشد برای طرف مقابل موجب حق فسخ است.
2- خصاء (اخته)؛
3- عنن به شرط اینکه ولو یکبار عمل زناشویی را انجام نداده باشد (ناتوانی جنسی)؛
4- مقطوع بودن آلت تناسلی به اندازه ای که قادر به عمل زناشویی نباشد.
چه امراضی در زن باعث حق فسخ برای مرد می شوند؟
1- جنون؛
2- قرن (استخوانی در فرج زن روییده باشد)؛
3- جذام؛
4- برص یا پیسی؛
5- افضاء (یکی شدن مجرای پس و پیش)؛
6- زمین گیری؛
7- نابینایی از هر دو چشم.
عدم ذکر هر کدام از موارد فوق می تواند موجب فسخ نکاح و البته فریب در ازدواج باشد.
تدلیس در نکاح در قانون مجازات اسلامی:
ماده 647 قانون مجازات در این خصوص چنین مقرر می کند:
[اصلاحی ۱۳۹۹/۲/۲۳]- چنانچه هر یک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آن‌ها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از سه ماه تا یک سال محکوم می‌گردد.
مثال برای تدلیس در نکاح:
مریم قبل از ازدواج مرتکب برقراری رابطه نامشروع می شود و بکارت خود را از دست می دهد. پس از مدتی مریم با رضا آشنا می شود و قصد ازدواج می کنند. برای رضا دوشیزه بودن مریم بسیار مهم است. مریم نیز به ناچار عمل ترمیم بکارت را انجام می دهد تا اثری از برقراری رابطه نامشروع قبلی باقی نماند. سپس با رضا ازدواج می کند. رضا در شب ازدواج متوجه می شود که مریم عمل ترمیم بکارت انجام داده است. در این جا او می تواند نکاح را فسخ کند و از باب کیفری نیز بابات جرم تدلیس در نکاح از مریم شکایت کند.
بررسی یک نمونه رای تدلیس در نکاح:
خانمی علیه همسرش دادخواست به دادگاه می دهد و تقاضای فسخ نکاح را می نماید. دادگاه با بررسی اوراق پرونده و اسناد و مدارکی که خانم ارائه می کند به بررسی موضوع می پردازد. یکی از مدارکی که خانم ارائه می نماید یک رای از دادگاه تجدیدنظر استان بود که مطابق بر آن شعبه 14 دادگاه تجدیدنظر استان آقا را محکوم به تدلیس در نکاح کرده است. خانم نیز به استناد همین محکومیت تقاضای فسخ نکاح را مطرح می کند. شعبه 268 دادگاه خانواده رای را به نفع زوجه صادر نمود. مستندات رای نیز ماده 1128 قانون مدنی و ماده 13 و 14 از جلد دوم تحریر الوسیله امام خمینی است. اما زوج در مهلت مقرر به رای اعتراض نمود.
دادگاه تجدیدنظر، تجدیدنظر خواهی زوج را پذیرفت و استدلال دادگاه این بود که هر چند زوج بر خلاف واقع خود را مجرد معرفی کرده بود. اما ازدواج سابق او منجر به رابطه زناشویی میان زوج و زوجه نشده بود. طلاق بین زوج و همسر سابقش نیز به صورت غیر مواقعه به ثبت رسیده است. پس نمی تواند دلیلی برای فسخ نکاح باشد. در ادامه، دادگاه تجدیدنظر استدلال می کند:
“هر چند کتمان ازدواج قبلی کاری غیر اخلاقی بوده؛ اما نمی تواند موجبی برای فسخ نکاح باشد”. دلیل عمده دادگاه این بوده که رابطه زناشویی میان زوج و زوجه صورت نگرفته است. بنابراین، موجبی برای فروپاشی کانون مقدس خانواده نمی باشد. النهایه، دادگاه با استناد به ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی رای دادگاه اول را نقض می کند و حکم بر رددعوای خانم که مبنی بر فسخ نکاح بوده صادر می کند.
نظر شما در خصوص نمونه رای تدلیس در نکاح چیست؟ آیا با رای اصداری قاضی موافقید؟
قبل از انجام هر گونه امر حقوقی، حتما با وکیل متخصص در آن زمینه مشورت کنید. گروه وکلای موسسه ترنم عدالت با سالها سابقه و تخصص در امور حقوقی کیفری، خانوادگی، ثبتی، امور حسبی و … شما را تا زمان رسیدن به حقوقتان یاری و مساعدت می نمایند. با ما تماس بگیرید.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و یا تلفنی به صفحه درخواست مشاوره و تماس با ما مراجعه کنید.