عاریه یکی از عقود معین در قانون مدنی است. عاریه عقدی جایز است به این معنا که با موت و جنون هر یک از طرفین، عقد عاریه منفسخ خواهد شد. مقررات عقد عاریه در ماده 635 تا 647 قانون مدنی ذکر شده است. برای آشنایی بیشتر با عقد عاریه مقاله زیر را بخوانید. عقد عاریه چیست
عقد عاریه چیست؟
عاریه عقدی است که به موجب آن یک نفر مال خود را به دگیری می دهد و به او اجازه می دهد که از مال او مجاناً منتفع شود. سپس فرد استفاده کننده مال را پس از استفاده به صاحبش برمی گرداند. به کسی که مالش را به دیگری می دهد مُعیر و به کسی که مال را مورد استفاده قرار می دهد مُستعیر گفته می شود. ماده 635 قانون مجازات اسلامی چنین مقرر کرده است: عقد عاریه چیست
عاریه عقدی است که به موجب آن احد طرفین به طرف دیگر اجازه میدهد که از عین مال او مجاناً منتفع شود.
عاریه دهنده را معیر و عاریه گیرنده را مستعیر گویند.
شرایط عقد عاریه چیست؟ عقد عاریه چیست
1- عاریه دهنده باید اهلیت داشته باشد یعنی محجور نباشد.
2- عاریه دهنده باید مالک منافع مال باشد، هر چند مالک عین مال نباشد. مثلاً مستاجر که مالک منافع خانه است می تواند خانه را به دیگری عاریه دهد. هر چند مالک ملک نباشد.
3- عاریه باید از اموال مصرف نشدنی باشد. بنابراین خوراکی جات را نمی توان به دیگری به عنوان عاریه داد. عقد عاریه چیست
4- عقد عاریه جایز است. یعنی با موت و جنون هر یک از طرفین منفسخ می شود.
5- عاریه گیرنده یا مستعیر ضامن تلف مال نیست. اما این امر یک استثناء دارد. در عاریه طلا و نقره مستعیر ضامن است. هر چند مرتکب هیچ گونه تعدی و تفریطی نشده باشد. مثلاً الف طلا و جواهرات خود را به ب می دهد. حال بدون اینکه ب تعدی و تفریطی کند طلاها تلف می شود. در اینن صورت باز هم ب ضامن خواهد بود.
آیا می توان در عقد عاریه برای عاریه گیرنده یا مستعیر شرط ضمان و مسئولیت کرد؟
پاسخ به این سؤال مثبت است. در عقد عاریه می توان چنین شرطی کرد که مستعیر یا عاریه گیرنده ضامن مال باشد. هر چند تعدی و تفریط نکرده باشد.
تفاوت عقد عاریه با عقد ودیعه چیست؟
در عقد عاریه کسی مال خود را به دیگری می دهد تا از آن منتفع شود. در حالی که در عقد ودیعه فرد مال را صرفاً برای نگهداری و امانت نزد دیگری قرار می دهد.
تفاوت عقد عاریه با عقد قرض چیست؟ عقد عاریه چیست
در عقد عاریه کسی مال خود را به دیگری می دهد تا از آن بهره مند شود و یه اصطلاح استفاده کند. سپس عین مال را به مالکش بر گرداند. اما در عقد قرض طرف مقداری از مال خود را به دیگری تملیک می کند تا بعداً قرض گیرنده مثل مال را پس دهد. ماده 648 قانون مدنی در خصوص عقد قرض مقرر می کند:
قرض عقدی است که به موجب آن احد طرفین مقدار معینی از مال خود را به طرف دیگر تملیک میکند که طرف مزبور مثل آن را از حیث مقدار و جنس و وصف رد نماید و در صورت تعذر رد مثل قیمت یوم‌الرد را بدهد.
تفاوت عقد عاریه با عقد اجاره چیست؟
همان طور که گفته شد در عقد عاریه فردی مال خود را به دیگری می دهد تا از عین آن استفاده کند و سپس آن را به مالک برگرداند. اما در عقد اجاره طرف مالک منافع مال می شود. بنابراین در عقد عاریه فرد مالک مال یا منافع آن نمی شود. اما در عقد اجاره، مستأجر مالک منافع مال می شود.
تفاوت عقد عاریه با عقد انتفاع چیست؟ عقد عاریه چیست
1- عقد عاریه اذن در انتفاع و بهره مندی از مال است. در حالی که حق انتفاع برای طرف مقابل حق بهره مندی ایجاد می کند.
2- عقد عاریه یک عقد جایز است. اما عقد انتفاع عقد لازم است و با موت و جنون طرفین از بین نخواهد رفت.
3- عقد عاریه با ایجاب و قبول محقق می شود و نیاز به قبض ندارد (عقد عینی نیست). اما عقد انتفاع یک حق عینی است که علاوه بر ایجاب و قبول به قبض مال مورد انتفاع نیز احتیاج دارد.
مخارج لازم برای نگهداری از مال مورد عاریه بر عهده کیست؟
مخارجی که برای بهره برداری و انتفاع از مال لازم است بر عهده عاریه گیرنده یا مستعیر است. مگر اینکه خلاف آن شرط شده باشد.
نتیجه گیری مقاله عقد عاریه چیست
عقد عاریه از عقود معین در قانون مدنی است. این عقد در دسته عقود جایز است. به این معنا که با موت و جنون هر یک از طرفین از بین خواهد رفت. عقد عاریه عقدی است که یک نفر مال خود را به دیگری می دهد تا از عین مال بهره برداری کند اما مالک مال نمی شود. همین امر مهمترین تفاوت عقد عاریه و عقد اجاره است.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره مراجعه کنید.
