ضمان دَرَک نوعی مسئولیت برای بایع (فروشنده) در عقد بیع است. البته بسیاری بر این باورند که ضمان دَرَک مختص عقد بیع نیست و در هر عقود مغابنه ای و معاوضی امکان پذیر است. اما بیشترین کاربرد آن در عقد بیع است. در این مقاله به موضوع ضمان درک و شرایط آن خواهیم پرداخت. ضمان درک یعنی چه
ضمان درک یعنی چه؟
از منظر لغوی ضمان معنای مسئولیت و تعهد است. دَرَک نیز در لغت به معنای تدارک دیدن و جبران کردن است. بنابراین، منظور از ضمان درک این است که در عقد بیع (یا هر عقد مغابنه ای و معاوضی دیگر) بایع ضامن دَرَک مبیع است.
ضامن درک مبیع یعنی چه؟
این عبارت به این معنا است که: بایع ضامن خسارات وارده از ناحیه دَرَک مبیع به مشتری است. بنابراین، اگر بایع خانه متعلق به دیگری را به ب بفروشد، ضامن مستحق اللغیر در آمدن مبیع و خسارات وارد شده به مشتری است. ضمان درک یعنی چه
ماده 390 قانون مدنی چنین مقرر کرده است:
اگر بعد از قبض ثمن مبیع کلاً یا جزائاً مستحق‌للغیر در آید بایع ضامن است اگر چه تصریح به ضمان نشده باشد.
آیا ضمان درک خسارات وارد به مشتری را نیز در برمی گیرد؟
فرض کنید الف خانه متعلق به دیگری را به ب بفروشد. سپس بعداً معلوم شود که الف مالک خانه نبوده است. در اینجا برای مشتری دو فرض متصور است: ضمان درک یعنی چه
1- جاهل بودن مشتری:
اگر مشتری جاهل باشد، می تواند علاوه بر ثمن، خسارات و غرامات وارد شده را نیز مطالبه کند.
2- عالم بودن مشتری: ضمان درک یعنی چه
در این صورت مشتری تنها می تواند ثمن داده شده را پس بگیرد. بنابراین، بر اساس قاعده اقدام گرفتن خسارات برای مشتری امکان پذیر نیست.
همچنین ماده 391 چنین اشاره کرده است:
در صورت مستحق للغیر بر آمدن کل یا بعض از مبیع بایع باید ثمن مبیع را مسترد دارد و در صورت جهل مشتری به وجود فساد بایع باید از عهده غرامات وارده بر مشتری نیز برآید.
برای طرح دعوای ضمان درک چه اقدامی می توان انجام داد؟
برای اقامه دعوا بر اساس ضمان درک باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در این مراکز دعوای مستحق اللغیر درآمدن مبیع را باید علیه بایع طرح کنید. ضمان درک یعنی چه
هزینه طرح دعوای ضمان درک چقدر است؟
دعوای ضمان درک که ناشی از مستحق اللغیر درآمدن مبیع است یک دعوای مالی است. هزینه آن سه و نیم صدرصد بهای خواسته است.
چه مدارکی برای اثبات دعوای ضمان درک مورد نیاز است؟ ضمان درک یعنی چه
در وهله اول اگر قراردادی میان طرفین منعقد شده باشد بر اساس قرارداد عمل می شود. پس یکی از مهمترین ادله می تواند سند باشد. در غیر این صورت با شهادت شهود و گواهان می تواند دعوای مستحق اللغیر درآمدن مبیع را طرح نمود. حد نصاب گواه برای طرح این دعوا دو نفر مرد عادل و یا یک مرد و دو زن می باشد.
نتیجه گیری مقاله
ضمان درک به این معنا است که با انعقاد عقد بیع، بایع ضامن درک مبیع است. توضیح آنکه در صورتی که مبیع مال غیر یا مستحق اللغیر باشد (معامله فضولی انجام شده باشد)، و فاسد بودن آن مشخص شود، بایع باید ثمن پرداخت شده از سوی مشتری را به او برگرداند. همچنین بایع باید در صورت جهل مشتری به فساد معامله، غرامت های لازم را نیز به او بپردازد.
برای دریافت وقت مشاوره حضوری و تلفنی به صفحه درخواست مشاوره مراجعه کنید.
