در قانون ما طلاق به دست مرد است. مرد هر زمان که اراده کند می تواند به دادگاه مراجعه نماید و همسر خود را طلاق دهد. از این رو، اراده و درخواست زن هیچ تأثیری ندارد. چنانچه زن با درخواست طلاق شوهر خود مخالف باشد تنها مخالفت او می تواند روند طلاق را طولانی کند. طلاق به دو نوع طلاق بائن و طلاق رجعی قابل تقسیم است. در این مقاله به بررسی انواع طلاق در قانون و عده آن می پردازیم.
طلاق از طرف مرد
همان طور که می دانید در قانون ما طلاق به درخواست مرد است و او هر زمان که بخواهد می تواند با مراجعه به دادگاه همسر خود را طلاق دهد. اگر زن با طلاق موافق نباشد، تنها روند طلاق و دادرسی به آن طولانی خواهد شد. و الّا تأثیری در تصمیم دادگاه نخواهد داشت. ماده 1133 قانون مدنی کرده است:
«مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
تبصره- زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹)، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید».
طلاق از طرف زن
در صورتی که زن بخواهد طلاق بگیرد باید حتماً دلیلی به دادگاه ارائه دهد. موارد مذکور برای ایجاد حق طلاق برای زن در ماده 1119، 1129 و 1130 قانون مدنی آمده است. انواع طلاق در قانون
ماده 1119:
طرفین عقد ازدواج میتوانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنمایند مثل اینکه شرط شود هر گاه شوهر زن دیگر بگیرد یا درمدت معینی غائب شود یا ترک انفاق نماید یا بر علیه حیات زن سوء قصد کند یا سوء رفتاری نماید که زندگانی آن ها با یکدیگر غیر قابل تحمل شود زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهائی خود را مطلقه سازد.
ماده 1129:
در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراء حکم محکمه و الزام او بدادن نفقه زن می تواند برای طلاق به حاکم رجوع کند و حاکم شوهر او را اجبار به طلاق مینماید همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه.
ماده 1130 قانون مدنی:
تبصره (۱۳۸۱/۴/۲۹) – عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامهی زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد و موارد ذیل در صورت احراز توسط دادگاه صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب میگردد:
۱- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه.
۲- اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.
۳- محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر.
۴- ضرب و شتم یا هرگونه سوءرفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد.
۵- ابتلای زوج به بیماریهای صعبالعلاج روانی یا ساری یا هر عارضهی صعبالعلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.
موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود، حکم طلاق صادر نماید.
- مطالب مرتبط: مقاله طلاق به درخواست زن
- برای اطلاعات بیشتر اینجا را بخوانید.
شرایط طلاق در قانون چیست؟
1- طلاق نباید مشروط به شرطی باشد. مثلاً اگر فرزاد به آزاده بگوید به شرط اینکه خانه ات را به نام من کنی تو را طلاق می دهم، این طلاق باطل است. انواع طلاق در قانون
2- طلاق دهنده باید بالغ، عاقل، قاصد و مختار باشد. چنانچه فردی مجنون باشد و بخواهد همسر خود را طلاق دهد ولی یا قیم او می تواند اقدام به طلاق همسر مجنون نماید.
3- عنوان طلاق در نکاح موقت (صیغه) هیچ کاربردی ندارد. به عبارت دیگر طلاق مخصوص عقد دائم است.
انواع طلاق در قانون کدام است؟
برای تعیین انواع طلاق در قانون باید گفت، طلاق در یک تقسیم بندی کلی به طلاق بائن و رجعی قابل تقسیم است. منظور از طلاق بائن طلاقی است که در مدت زمان عده برای مرد حق رجوع وجود ندارد. طلاق زمانی از نوع رجعی است که برای مرد در زمان عده حق رجوع وجود داشته باشد. انواع طلاق در قانون
طلاق در چه مواردی بائن است؟
1- طلاقی که قبل از برقراری رابطه زناشویی اتفاق بیفتد.
2- طلاق زن یائسه
3- طلاق خلع
4- طلاق مبارات
5- سومین طلاق پس از سه وصلت متوالی. انواع طلاق در قانون
در مورد 3 و 4 طلاق تا زمانی بائن است که زن از بذل خود رجوع نکرده باشد. منظور چیست؟
طلاق خلع طلاقی است که زن به دلیل کراهت و نفرتی که از شوهر دارد تمام یا بخش و یا مقداری بیشتر از مهریه خود را به زوج می بخشد و در مقابل طلاق می گیرد. اما چنانچه در عده طلاق زن از آنچه که به شوهر خود بخشیده رجوع کند طلاق از نوع بائن به نوع رجعی تغییر می کند. انواع طلاق در قانون
طلاق مبارات طلاقی است که زن و شوهر هر دو از یکدیگر کراهت و تنفر دارند. در این نوع از طلاق نیز زن تمام یا بخشی از مهریه خود را می بخشد. اگر زن در مدت عده از بذل خود به شوهر رجوع کند طلاق از نوع بائن به نوع رجعی تغییر می کند.
عده و مدت زمان آن (با نگاهی به انواع طلاق درقانون و عده آن)
عده طلاق و فسخ نکاح در عقد دائم | سه طُهر (سه دفعه عادت ماهیانه و سپس پاکی بعد از آن)، چنانچه زن با وجود اقتضاید سن عادت ماهیانگی نبیند، عده سه ماه است. |
عده فسخ نکاح و بذل مدت در نکاح موقت | دو طُهر است و اگر زن با وجود اقتضای سن عادت ماهیانگی نبیند، عده 45 روز است. |
عده زن حامله | تا زمان وضع حمل |
عده وفات | چهارماه و ده روز |